Γαλλική Εταιρία Εκμεταλλεύσεως Λιμενος Θεσσαλονίκης

Νομικό Πρόσωπο Ιδιωτικού Δικαίου

Γαλλική Εταιρία Εκμεταλλεύσεως Λιμενος Θεσσαλονίκης

• Societe Ottomane d’ Exploitation du port de Salonique (1897)
• Société ottomane d’exploitation du port de Salonique (1905)
• Société franco-hellènes d'économie du port de Salonika (1928)

• Ανώνυμος Οθωμανική Εταιρεία Κατασκευής του Λιμένος Θεσσαλονίκης (1897)
• Ανώνυμος Οθωμανική Εταιρεία Εκμεταλλεύσεως του Λιμένος Θεσσαλονίκης (1905)
• Ελληνογαλλική Εταιρεία Εκμεταλλεύσεως Λιμένα Θεσσαλονίκης (1928)

• Γαλλική Εταιρία
• Εταιρία Εκμεταλλεύσεως Λιμένος

Σύμβαση για την κατασκευή λιμενικών έργων: 1896-07-8/20 Ίδρυση Γαλλικής Κατασκευαστικής Εταιρίας: 1897 Σύμβαση Εκμετάλλευσης Λιμένα: 1904-12-18/31 Μετονομασία σε Εταιρία Εκμετάλλευσης: 1905-01-16

Η Γαλλική Εταιρεία Εκμεταλλεύσεως Λιμένα Θεσσαλονίκης είχε την ευθύνη της εκμετάλλευσης του λιμένα για 33 χρόνια.

Στις 8/20 Ιουλίου 1896 υπογράφεται σύμβαση ο χάρτης Συγγραφή υποχρεώσεων με το Οθωμανικό Δημόσιο ανάμεσα στον υπουργό του Σουλτανικού Θησαυροφυλακίου και τον Edmont Bartissol (Έντμοντ Μπαρτισόλ). Μετά τη λήξη της παραχώρησης, όλες οι εγκαταστάσεις θα ανήκουν στο οθωμανικό δημόσιο, το οποίο έχει, ανά πάσα στιγμή, το δικαίωμα να αναλάβει το λιμάνι καταβάλλοντας το οφειλόμενο υπόλοιπο εκείνη τη στιγμή στις υποχρεώσεις και τα έξοδα. (Recueil financier belge, 1906, 276-277) Ένα χρόνο μετά, το 1897, ο τελευταίος συστήνει την Société de construction ottomane du port de Thessalonique (Ανώνυμο Οθωμανική Εταιρεία Κατασκευής του Λιμένος Θεσσαλονίκης) η οποία ανέλαβε την υλοποίηση κατασκευής υπόστεγων συνολικής επιφάνειας 8 χιλιάδων τετραγωνικών μέτρων, όπως και εμπορικού και επιβατικού σταθμού προς εξυπηρέτηση των τριών γραμμών, Σκοπίων, Μοναστηρίου και Κωνσταντινουπόλεως. (Χαστάογλου-Μαρτινίδη, 2017) Πρόκειται για ανώνυμη εταιρεία διεπόμενη από την οθωμανική νομοθεσία, σκοπός της οποίας είναι η κατασκευή και η λειτουργία του λιμανιού, των αποβάθρων και των αποθηκών της Θεσσαλονίκης, αλλά και η κατασκευή, ανάπτυξη, ενοικίαση και εκμετάλλευση γης. (Escudier, 2000)
Στις 15 Ιουλίου 1896, ο Μπαρτισόλ όρισε πληρεξούσιο τον ανιψιό του Γάλλο μηχανικό Jules Robert (Τζουλς Ρόμπερτ) εξειδικευμένο στα λιμενικά έργα για να «εκτελέσει το έργο στο λιμάνι της Θεσσαλονίκης». Ο Ρόμπερτ αποκτά όλες τις εξουσίες να «συνάπτει συμβάσεις, να αγοράζει την απαραίτητη γη και να εκτελεί όλες τις οικονομικές πράξεις εκ μέρους του Έντμοντ Μπαρτισόλ. Τα έργα κατασκευής και ανάπτυξης του λιμανιού διευθύνθηκαν από έναν πολύ νεαρό μηχανικό τον Marcel Pouard (Μαρσέλ Πουάρντ). Η διάρκεια της Εταιρείας ορίστηκε σε 25 χρόνια και της δόθηκε άδεια λειτουργίας του λιμένα για μια περίοδο πέντε ετών. Το κόστος κατασκευής του Λιμένα ανήλθε σε 6,5 εκ. γαλλικά φράγκα εκ των οποίων το 1/5 βάρυνε το Δημόσιο και τα υπόλοιπα τον κατασκευαστή. Χωρίς να είναι γνωστή η κατανομή του κεφαλαίου, η σύνθεση του διοικητικού συμβουλίου το 1912 δίνει κάποιες ενδείξεις για την προέλευσή του. Η διοίκηση της εταιρείας περιλαμβάνει οκτώ διευθυντές. Η οικογένεια Μπαρτισόλ εκπροσωπείται έντονα: εκτός από τον ίδιο τον Έντμοντ Μπαρτισόλ που κατέχει την θέση του προέδρου του διοικητικού συμβουλίου, βρίσκουμε αρκετά μέλη της οικογένειας: δύο ανιψιοί, τον Τζουλς Ρόμπερτ και τον ναύαρχο Louis Caubet, σύζυγο της Marie Bartissol (Μαρί Μπαρτισόλ), καθώς και τον ναύαρχο Τζόζεφ Νάμπονα (Joseph Nabona), κουνιάδο του Léon Jaubert, έτερο ανιψιό του Έντμοντ. ένας φίλος του από το Audois, ο μαρκίσιος de Laurens-Castelet (Λόρενς-Κάστελετ) και τρεις ανατολίτες χρηματοδότες Σάλεμ, Levi Modiano (Λεβί Μοδιάνο), και Hadjibar Effendi (Χατζιμπάρ Εφέντης) συμπληρώνουν το ΔΣ. Ενώ η έδρα της εταιρείας παρέμνενε επίσημα στην Κωνσταντινούπολη, το διοικητικό συμβούλιο βρίσκεται στο Παρίσι, στον αριθμό 7 της οδού La Fayette (Λαφαγιέτ). Καθώς οι νόμιμοι ελεγκτές (Merzbach και Masseron) εμπλέκονται άμεσα στις υποθέσεις του «ομίλου», ο Μπαρτισόλ ελέγχει πραγματικά ο ίδιος την εταιρεία. Αυτό δεν σημαίνει ότι αυτός και οι άντρες του κατέχουν την πλειοψηφία του κεφαλαίου. Όπως συμβαίνει με οποιαδήποτε εταιρεία που είναι εισηγμένη στο Χρηματιστήριο του Παρισιού, μέρος του κεφαλαίου, εάν δεν έχει εγγραφεί από το ευρύ κοινό, βρίσκεται είτε στα χέρια συνδεδεμένων τραπεζιτών ή μερικών χρηματιστών. Τα 17.000 ομόλογα των 500 φράγκων στο 5% που εκδόθηκαν το 1903 είναι επίσης εισηγμένα στο Χρηματιστήριο στο Παρίσι. (Hastaoglou-Martinidis, 2020. Escudier, 2000)
Στο τέλος του αιώνα, η πόλη βρίσκεται υπό μεταμόρφωση. Πρωτεύουσα της Μακεδονίας, η Θεσσαλονίκη είναι μια κοσμοπολίτικη πόλη που κατοικείται τόσο από Εβραίους όσο και από πολλούς υπηκόους Δυτικών εθνών. Είτε είναι έμποροι, αρχιτέκτονες, οικοδόμοι ή καλλιτέχνες, Γάλλοι, Γερμανοί ή Βρετανοί, οι Ευρωπαίοι συναντιούνται στην «φράγκικη συνοικία». ενώ το σχέδιο που εκπονήθηκε είχε ως πρότυπο αυτό του Λιμένα της Μασσαλίας. Ουσιαστικά, τα κυρίως λιμενικά έργα άρχισαν το 1900 με κατασκευή δύο προβλητών, μία μικρή κοντά στον λευκό Πύργο και μία μεγαλύτερη κοντά στον κεντρικό λιμένα εξυπηρετώντας όμως ανεπαρκώς την ολοένα αυξανόμενη εμπορική κίνηση. Δυο χρόνια αργότερα, το 1902, οι εργασίες είχαν τελειώσει αφού όμως επαναλήφθηκαν τα έργα κατασκευής της πρώτης προβλήτας—τα οποία είχαν καταρρεύσει λόγω ελλιπούς θεμελίωσης. Οι καινοτομίες που παρατηρούνται στο έργο της κατασκευής του νέου Λιμένα Θεσσαλονίκης δεν είναι μόνο τεχνολογικές αλλά και πολεοδομικές. Σε συνέχεια της οργάνωσης της πρώτης βιομηχανικής ζώνης στην παράκτια περιοχή στα δυτικά της πόλης, μετά το 1873, κατασκευάζεται μία νέα περιοχή με εξειδικευμένη λειτουργία με σαφή διαχωρισμό από αυτή της περιοχής κατοικίας. Με τα νέα κτίρια που κατασκευάζονται εισάγονται νέοι τύποι κτιρίων εξειδικευμένης λειτουργίας που ακολουθούν σύγχρονα κατασκευαστικά πρότυπα τόσο ως προς την τυπολογία όσο και ως προς την μορφολογία τους. Συμπληρώνουν τα βιομηχανικά κτίρια που είχαν ήδη αρχίσει να κατασκευάζονται δύο δεκαετίες νωρίτερα στην ευρύτερη περιοχή. (Hastaoglou-Martinidis, 2020. Escudier, 2000, Κυριάκου) Παρά τα νέα έργα, τα πλοία επέλεγαν και πάλη το αγκυροβόλιο της σημερινής «παλιάς παραλίας» προς αποφυγή των υψηλών τελών ελλιμενισμού. Ήδη εντός μιας δεκαετίας υπήρξαν αιτήματα για δημιουργία επιπροσθέτων προβλητών μιας και οι δυο προβλήτες θεωρούνται ανεπαρκείς για τις υπάρχουσες ανάγκες. Πέραν της επιχωμάτωσης, η διαδικασία δημιουργίας τεχνητού λιμένα περιλάμβανε και την οικοδόμηση σιλό, αποθηκών όπως και τελωνείου, διεργασίες οι οποίες ολοκληρώθηκαν το 1904. (Εκ της συντάξεως,2000)

Η ίδρυση της Εταιρείας Εκμεταλλεύσεως του Λιμένος Θεσσαλονίκης
Στις αρχές του 20ου αιώνα γαλλικές εταιρείες αναλαμβάνουν την κατασκευή και τη διαχείριση των λιμένων της Βηρυτού, της Σμύρνης και της Κωνσταντινούπολης, ενώ οι γαλλικοί σιδηρόδρομοι οδηγούν σε αυτά τα λιμάνια. Σε αυτό το πλαίσιο, στις 18/31 Δεκεμβρίου 1904 υπογράφηκε νέα Σύμβαση, με την οποία η εταιρεία απέκτησε το προνόμιο της εκμετάλλευσης του λιμένα, βάσει δασμολογίου, για σαράντα χρόνια. Στις 16/1/1905, η εταιρεία με απόφαση της γενικής Συνέλευσης των μετόχων μετονομάστηκε σε Société ottomane d’exploitation du port de Salonique (Ανώνυμος Οθωμανική Εταιρεία Εκμεταλλεύσεως του Λιμένος Θεσσαλονίκης). (Gil Blas, 13/1/1/1905, 11/2/1905) Η εταιρεία αυτή σε συνεργασία με το Γραφείο Hennebique προχώρησε στην υλοποίηση των προβλεπόμενων από την σύμβαση έργων. Συγκεκριμένα έγιναν η διαπλάτυνση της δημοτικής προκυμαίας από το ανατολικό άκρο του λιμένα έως και τον Λευκό Πύργο, δηλαδή, η σημερινή οδός Νίκης, όπως και η κατασκευή πλωτών κιβωτίων από σκυρόδεμα, εργασίες οι οποίες ολοκληρώθηκαν το 1907. Ένα χρόνο αργότερα τέθηκε σε λειτουργία και ηλεκτροκίνητο τραμ αντικαθιστώντας το προϋπάρχων ιππήλατο τραμ. Εκπονήθηκε μελέτη για την δημιουργία του σιλό το οποίο παρότι προβλεπόταν από την προηγούμενη σύμβαση δεν υλοποιήθηκε. Η δημιουργία της Σερβικής Ζώνης, το 1909, επέσπευσε τη δημιουργία σιλό σιτηρών λόγω των αυξημένων αναγκών της Σερβίας. Το σιλό, με εργολαβία του Έλι Μοδιάνο, περατώθηκε το 1913 και καταστράφηκε το 1944 από του βομβαρδισμούς του λιμένα. Το 1909 ξεκίνησε η κατασκευή του νέου κτιρίου του Τελωνείου τα σχέδια του οποίου είχαν ανατεθεί σ’ ένα νέο μηχανικό με καταγωγή από τη Θεσσαλονίκη και σπουδές στη Γαλλία, τον Ελί Μοδιάνο. Το κτίριο ολοκληρώθηκε το 1912. Είναι ένα μοναδικό μνημείο της Θεσσαλονίκης τόσο για το μήκος του των 200μ, και την έκτασή του των 12000 τ.μ. όσο και λόγω της κατασκευής του που αποτελεί πρωτοπορία για τα κτίρια της πόλης του 20ού αιώνα καθώς είναι κατασκευασμένο με σκελετό από οπλισμένο σκυρόδεμα. Την στατική μελέτη του κτιρίου εκπόνησε το Τεχνικό Γραφείο Hennebique, που κατείχε την πατέντα κατασκευής έργων από οπλισμένο σκυρόδεμα. Η μορφολογία του κτιρίου παραπέμπει στο νέο-αναγεννησιακό στυλ, σύμφωνα με το οποίο έχουν κτιστεί και τα αντίστοιχα κτίρια στην Αλεξάνδρεια, την Κωνσταντινούπολη και τη Σμύρνη. Μέσα σε δύο χρόνια κατασκευάσθηκαν επιπροσθέτως σιδηροδρομικές γραμμές οι οποίες συνένωσαν τις λιμενικές εγκαταστάσεις με τον κεντρικό σταθμό των σιδηροδρόμων, ένας κυματοθραύστης μήκους 560 μέτρων προστατεύοντας το λιμάνι από τους νότιους ανέμους, εκσκαφές της λεκάνης του λιμανιού μέχρι βάθους 8,5 μέτρων, επιχώσεις, κατασκευές δικτύου ύδατος, φωταερίου και υπονόμων και διαφόρων σιδηροδρομικών γραμμών και διακλαδώσεων. Τέλος, αγοράστηκαν ένας γερανός 15 τόνων, ένας 5 τόνων και δύο των 2 τόνων. (Χαστάογλου-Μαρτινίδη, 2012) Η ολοκλήρωση των λιμενικών έργων συνέβαλε στην αύξηση του διαμετακομιστικού και εξαγωγικού εμπορίου. Όλες οι ατμοπλοϊκές εταιρίες οι οποίες είχαν κατευθύνσεις προς την Εγγύς Ανατολή έστελναν τα σκάφη τους στο λιμάνι της Θεσσαλονίκης. Τα ελλιμενισμένα πλοία στα κρηπιδώματα που είχαν φτιαχτεί μπορούσαν να φορτοεκφορτώνουν εύκολα. Η εμπορευματική κίνηση του λιμανιού από 760.000 τόνους στα 1865 έφτασε τους 1.777.259 τόνους στα 1904 για να καταγράψει 2.194.352 στα 1911. Η κίνηση των ατμόπλοιων παρουσιάζει την αυστριακή σημαία κατά 25%, την Αγγλική με 18%, την Γαλλική και Γερμανική με 10%, την Ρωσική και ιταλική με 9% επί του συνόλου της λιμενικής κίνησης. Επομένως, στις παραμονές του Πρώτου Βαλκανικού Πολέμου (1912), η ενδοχώρα του λιμανιού της Οθωμανικής Θεσσαλονίκης επεκτείνεται σε από μια περιοχή που περιλαμβάνει 85.750 τετραγωνικά χιλιόμετρα και περιλάμβανε ένα πληθυσμό δύο εκατομμυρίων ανθρώπων. Η αγροτική ενδοχώρα και η βιομηχανία των Βαλκανίων συνδέθηκαν με το λιμάνι της Θεσσαλονίκης, το οποίο εξελίχθηκε σε ένα από τα πιο εμπορικά κέντρα της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας.( Shai Srougo, 2013)
Πολύ γρήγορα, ξεκινώντας από την αυστηρά λιμενική δραστηριότητα, ο Μπαρτισόλ επέκτεινε το ενδιαφέρον του για ολόκληρη την πόλη. Το 1905, μαζί με τον Paul Félix (Πολ Φέλιξ), ο οποίος συνεισέφερε το μισό κεφάλαιο, δημιούργησε την Compagnie immobilière et de regie de terrains στη Θεσσαλονίκη. Πρόκειται για μια ανώνυμη εταιρεία με κεφάλαιο 2,5 εκατομμυρίων φράγκων χωρισμένο σε 25.000 μετοχές των 100 φράγκων, η έδρα της οποίας βρίσκεται επίσης στον αριθμό 7 της οδού Λαφαγιέτ. Παρά τον τίτλο της, η εταιρεία δεν επιθυμεί να περιορίσει τη δραστηριότητά της στα στενά όρια μιας πόλης. Ο εταιρικός σκοπός είναι "η αγορά και η μεταπώληση κτημάτων και κτιρίων στη Γαλλία και στο εξωτερικό, μεσιτεία και πώληση καθώς και διαχείριση ακινήτων και γης, ειδικά στην Θεσσαλονίκη". (Hastaoglou-Martinidis, 2020. Escudier, 2000) Η διαχείριση του λιμανιού δεν θα είναι ωστόσο μια εύκολη δουλειά. Η τιμή της μετοχής είναι ένας δείκτης αυτών των δυσκολιών. Το μερίδιο των 500 φράγκων άξιζε μόνο 350 φράγκα το 1903, ενώ έπεσε σε 272 φράγκα το 1906 πριν ανακάμψει οδυνηρά σε 364 φράγκα το 1913. Το μέρισμα που καταβάλλει η εταιρεία εκμετάλλευσης του λιμένα είναι μέτριο: 10 φράγκα το 1905, 15 φράγκα από το 1906 έως το 1911. Η τιμή των ομολόγων 5% είναι πιο σταθερή: 502 φράγκα το 1911. (Escudier, 2000) Η πολεμική συνθήκη λειτούργησε ευνοϊκά για την εταιρεία εκμετάλλευσης του λιμανιού της Θεσσαλονίκης, η οποία το 1915 είχε τα πιο εντυπωσιακά αποτελέσματα από την σύστασή της. Το λιμάνι της Θεσσαλονίκης επωφελήθηκε τόσο από τη γεωγραφική του θέση όσο και από τις πολεμικές καταστάσεις. Οι εισπράξεις για το 1915 ανέρχονται σε 1.363.189 φράγκα. Σε σύγκριση με εκείνες του 1911, που έφτασαν τα 817.051 φράγκα πρόκειται για μία αύξηση 571.322 και 72%. Τα καθαρά κέρδη ανήλθαν σε 271.876 φράγκα για το οικονομικό έτος 1915, δηλαδή υπάρχει αύξηση 335.445 φράγκων σε σχέση με το 1911. (Cote de la Bourse et de la banque, 7/12/1916) Τα κέρδη την περίοδο της ειρήνης υπολογίζονται το 1919 σε 213.056 φράγκα και το 1920 σε 208.500 φράγκα. Το μέρισμα της μετοχής έφτασε τα 25 φράγκα. (Le Journal des finances, 21/5/1921) Η νομισματική κρίση της δραχμής του 1920 θα συμβάλλει αρνητικά στα κέρδη της εταιρείας. Λόγω της πτώσης της δραχμής λοιπόν, η μέση τιμή της οποίας ήταν 0,52 φράγκα το 1921, έναντι 1,54 φράγκα το 1920, ο λογαριασμός λειτουργίας παρουσιάζει έλλειμμα 81.113 φράγκων και ο λογαριασμός αποτελεσμάτων χρήσης με τελικό έλλειμμα 125.149 φράγκα, αντί κέρδους 208.500 φράγκων το 1920. (Le Journal des finances, 2/6/1922) Το 1923 το κέρδος θα ανέλθει τα 158.760 φράγκα, μετά την απόσβεση προηγούμενων ζημιών. (Le Journal des finances, 16/5/1924) Για το οικονομικό έτος 1925, τα καθαρά κέρδη φτάνουν στα 290.656 φράγκα και το μέρισμα ορίστηκε στα 25 φράγκα. (Le Journal des finances, 18/6/1926) Σε κάθε περίπτωση φαίνεται πως μετά τη μικρή οικονομική κρίση η κερδοφορία του λιμένος επανήλθε χωρίς όμως μια θεαματική αλλαγή. Δεν υπάρχουν πληροφορίες για τη δραστηριότητα της εταιρείας ακινήτων, ίσως -απορροφάται από την εταιρεία εκμετάλλευσης. Αντίθετα, η πρώτη εταιρεία που δημιουργήθηκε για την κατασκευή και διαχείριση του λιμανιού θα διαρκέσει δεκαετίες και η ταραχώδης ιστορία των Βαλκανίων και της οικογένειας Μπαρτισόλ / Ρόμπερτ θα διατηρήσει τον έλεγχο. Με την επωνυμία Société franco-hellènes d'économie du port de Salonika (Γαλλο-Ελληνική Εταιρεία Εκμετάλλευσης του Λιμένα της Θεσσαλονίκης), η εταιρεία, η οποία μετατράπηκε σε εταιρεία με βάση του γαλλικού νόμου το 1928, λειτούργησε μέχρι το 1960. Εκείνη την εποχή, οι τρεις διαχειριστές ήταν οι Louis Bergé (Λούις Μπέργκε), Jacques Violet (Ζακ Βιολετ) και René Patrouix (Ρενέ Πατρούς), και οι τρεις γαμπροί του Ρόμπερτ και ως εκ τούτου κληρονόμοι του Έντμον Μπαρτισόλ. ( Escudier, 2000)
Το οργανόγραμμα της Γαλλικής Εταιρείας στα 1930 θα διατηρηθεί από το ΛΤΘ και ως εκ τούτου διασώζονται πληροφορίες για αυτό. Διακρίνεται σε Εσωτερική και Εξωτερική Υπηρεσία. Στην Εσωτερική υπάγεται η γραμματεία, η στατιστική, το γραφείο δικαιωμάτων λιμένος, το λογιστήριο και το ταμείο, ενώ στην Εξωτερική Υπηρεσία υπάγεται η υπηρεσία φορτοεκφορτώσεως και η υπηρεσία υδρεύσεως γερανών. Συνολικά απασχολεί 32 υπαλλήλους με μηνιαίο κόστος αποδοχών 66.200 δρχ. (Πρακτικά Επιτροπείας ΛΤΘ, 4η Συνεδρία, 8/2/1930) Ο πρώτος προϋπολογισμός του ΛΤΘ αποκαλύπτει πολλά στοιχεία για τη λειτουργία του λιμένα επί της Γαλλικής Εταιρείας. Έχει έσοδα από τέλη φορτοεκφόρτωσης, από τα εισιτήρια των επιβατηγών πλοίων, έσοδα από το δασμό καθώς πρόκειται για τελωνειακό έδαφος, από τα αγκυροβόλια των πλοίων. Η Εταιρεία Εκμετάλλευσης δεν διαθέτει δική της Κομιστική Υπηρεσία, δηλαδή δεν αναλαμβάνει την οργάνωση της φορτοεκφόρτωσης. Η Υπηρεσία Φορτοεκφόρτωσης διαθέτει μόνο επόπτες φορτοεκφόρτωσης οι οποίοι απλώς εποπτεύουν τις εργασίες. Η κυρίως αυτή εργασία παραμένει στα χέρια των φορτοεκφορτωτικών ομάδων, δηλαδή των εργολάβων φορτοεκφόρτωσης και των λιμενεργατών. Η Εταιρεία Εκμετάλλευσης κερδίζει μόνο από το φόρο πάνω στη φορτοεκφόρτωση. Γενικά, στα 1930 πρόκειται για μια μικρή εταιρεία με ελάχιστο προσωπικό. (Πρακτικά ΛΤΘ, τόμος πρώτος, 4η Συνεδρία, 8/2/1930) Στα 1924 Διευθυντής της Γαλλικής Εταιρίας είναι ο Ποάρ, ενώ το 1030 είναι ο Πέτρος Ενίκ.

Το τέλος της Γαλλικής Εταιρείας: η αδυναμία ανταπόκρισης στα εκσυγχρονιστικά κυβερνητικά σχέδια
Οι απαιτήσεις ενός διεθνούς λιμένα, όπως εξελίχθηκε πλέον μετά την ίδρυση της Σερβικής Ελεύθερης Ζώνης Θεσσαλονίκης και της Ελληνικής Ελεύθερης Ζώνης Θεσσαλονίκης επέβαλλαν άρτιες τεχνικές και αποθηκευτικές εγκαταστάσεις και σύγχρονα μέσα φορτοεκφόρτωσης και μεταφοράς. Η Γαλλική Εταιρία όμως δεν ήταν διατεθειμένη να αναλάβει νέα σοβαρά τεχνικά έργα, χωρίς να ανανεωθεί η σύμβαση παραχώρησης για πολλά χρόνια ακόμα. Συγκεκριμένα, η ελληνική κυβέρνηση απέκλεισε αυτό το ενδεχόμενο και προχώρησε στην ίδρυση του νομικού προσώπου Δημοσίου Δικαίου με την επωνυμία Λιμενικό Ταμείο Θεσσαλονίκης το οποίο θα εκμίσθωνε το προνόμιο της Γαλλικής Εταιρίας. Όπως αναφέρει ο κυβερνητικός βουλευτής Αλέξανδρος Βερδελής κατά τη διάρκεια της συζήτησης στην Βουλή, «εν Θεσσαλονίκη μία Γαλλική Εταιρεία παρημπόδιζε την επέκτασι του λιμένος, αλλ’ ευτυχώς το ζήτημα ελύθη υπέρ του Λιμένος Θεσσαλονίκης». (Μακεδονία, 17/1/1930) Στις 26 Οκτωβρίου 1929 η κυβέρνηση σχεδιάζοντας τα νέα λιμενικά έργα της Θεσσαλονίκης υπέγραψε απευθείας προσύμφωνο ενοικίασης με την Γαλλική Εταιρεία. (Μακεδονία, 27/10/1929) Στις 29 Νοεμβρίου 1929 η γενική συνέλευση της γαλλικής εταιρείας ανέθεσε στο ΔΣ την εξουσιοδότηση να παραχωρήσει στην ελληνική κυβέρνηση ή στην Ελληνική Ελεύθερη Ζώνη της Θεσσαλονίκης τη λειτουργία του λιμένα της Θεσσαλονίκης και όλων των εξαρτήσεων μέχρι το τέλος της διάρκεια της παραχώρησης, σε ετήσια σταθερή τιμή ενοικίασης. Δόθηκε επίσης η άδεια στο Διοικητικό Συμβούλιο να προβεί σε οποιεσδήποτε ρυθμίσεις ή συναλλαγές με τους κατόχους των ομολόγων σε κυκλοφορία, ενδεχομένως να τα εξαργυρώσει εν όλω ή εν μέρει, στις τιμές και τους όρους που θεωρεί κατάλληλους, είτε με πραγματικές πληρωμές είτε με ανταλλαγή νέων ομολόγων. (Le Journal des débats, 9/11/1929) Η ελληνική κυβέρνηση πρότεινε στην εταιρεία να την πληρώσει για δεκαπέντε χρόνια ετήσιας εκμίσθωσης το ύψος της οποίας θα επέτρεπε την καταβολή στους μετόχους μέρισμα τουλάχιστον ίσο με αυτό που λάμβαναν στο πλαίσιο του ισχύοντος καθεστώτος και να συνεχίσει το αποπληρωμή κεφαλαίου (ήδη αποσβεσμένο κατά περισσότερο από το ήμισυ) με ρυθμό που θα εξασφάλιζε τη συνολική απόσβεση εντός δεκαπέντε ετών. (Le Journal des finances, 15/11/1929) Στις 31/1/1930 το προνόμιο της Γαλλικής Εταιρίας εκμισθώθηκε από το νεοϊδρυθέν Λιμενικό Ταμείο Θεσσαλονίκης (ΛΤΘ) μέχρι τη λήξη αυτού την 1 Ιουλίου 1944. Το ΛΤΘ αναλαμβάνει την υποχρέωση να καταβάλει ετησίως στην εταιρεία ως μίσθωμα της εκχώρησης της εκμετάλλευσης 8.000.000 δρχ ετησίως με την κάθε δραχμή να έχει αξία ίση προς 10/512.1287 ενός γραμμαρίου χρυσού. Η εκμετάλλευση περιλαμβάνει το σύνολο των δικαιωμάτων της Γαλλικής Εταιρίας σε όλη την έκταση του λιμένα Θεσσαλονίκης. Η καταβολή του ποσού θα ενεργείται ανά τριμηνιαίες δόσεις με το ύψος της κάθε μίας να έχει οριστεί στα δύο εκατομμύρια δραχμές και θα πληρώνεται εντός τριών ημερών από την έναρξη του κάθε μηνός. Η καταβολή θα γίνεται στο Κατάστημα της Τράπεζας της Ελλάδας στην Θεσσαλονίκη. (Μακεδονία, 31/1/1930) Το υπαλληλικό προσωπικό της Γαλλικής Εταιρείας αντιμετώπισε με επιφύλαξη την κρατικοποίηση του λιμένα με το φόβο της απόλυσής τους. Για αυτό το λόγο εκπρόσωπος των υπαλλήλων ζήτησε την συνεργασία του Συλλόγου Ιδιωτικών Υπαλλήλων Θεσσαλονίκης. Ωστόσο, ο πρωθυπουργός Ελ. Βενιζέλος προσωπικά δεσμεύτηκε και τελικά στο νομοσχέδιο προβλέφθηκε ειδική διάταξη με την οποία οι Έλληνες υπήκοοι της Γαλλικής Εταιρείας θα προσληφθούν στο νεοϊδρυθέν Λιμενικό Ταμείο Θεσσαλονίκης (Μακεδονία, 14/10/1929, 9/11/1929)
Τις διαπραγματεύσεις με το ελληνικό δημόσιο ανέλαβε εκ μέρους της Γαλλικής Εταιρείας ο Μεταλλειολόγος Μηχανικός - Ηλεκτρολόγος Μηχανικός Αλέξανδρος Αντωνιάδης με σπουδές στη Γαλλία (1893: δίπλωμα Μεταλλειολόγου Μηχανικού, Ecole Centrale des Arts et Manufactures Paris, 1894: δίπλωμα Ηλεκτρολόγου, Universite - Institut Electrotechnique Montefiore Liege). Ο Αντωνιάδης την περίοδο 1924-1930 είχε αναλάβει Αντιπρόσωπος της Γαλλικής Εταιρείας Εκμεταλλεύσεως Λιμένος Θεσσαλονίκης. Την ίδια περίοδο διευθυντής είχε αναλάβει ο Πέτρος Ενίκ. Στις 30/1/1930, υπογράφηκε η Σύμβαση της Γαλλικής Εταιρίας με το Λιμενικό Ταμείο Θεσσαλονίκης. Στην τελετή είχαν παραστεί ο διευθυντής της Γαλλικής Εταιρίας και ο εκπρόσωπος της Εταιρίας.
Στις 19/2/1930 η Γαλλική Εταιρία παρέδωσε στο Λιμενικό ταμείο τις τεχνικές, αποθηκευτικές και άλλες εγκαταστάσεις με μία τελετή η οποία έλαβε μεγάλη δημοσιότητα τερματίζοντας με αυτόν τον τρόπο την μακρόχρονη δραστηριότητά της στην Θεσσαλονίκη. Το πρακτικό της παράδοσης είχε ως εξής:
Εν Θεσσαλονίκη σήμερον την δεκάτην ενάτην (19) του μηνός Φεβρουαρίου του χιλιοστού ενακοσιαστού τριακοστου (1930) έτους ημέραν της εβδομάδος Τετάρτην, οι κάτωθι υπογεγραμμένοι αφ’ ενός ο κ. Βασίλειος Δημητρίου πρόεδρος της Επιτροπείας Λιμένος Θεσσαλονίκης εξουσιοδοτηθείς δια την από 17/2/30 αποφάσεως της ΕΛΘ και αφ’ ετέρου ο κ. αλέξανδρος Αντωνιάδης ως πληρεξούσιος της Ελληνογαλλικής Εταιρίας Εκμεταλλεύσεως Λιμένος Θεσσαλονίκης και Πέτρος Ενίκ Διευθυντής της Γαλλοελληνικής Εταιρίας Εκμεταλλεύσεως Λιμένος Θεσσαλονίκης συνεδριάσαντες ίνα προβώμεν εις την παράδοσιν της εκμεταλλεύσεως του λιμένος Θεσσσαλονίκης μετά των παραρτημάτων αυτού και της κινητής του περιουσίας εις την Επιτροπείαν του Λιμενικού Ταμείου Θεσσαλονίκης εις εκτέλεσιν της Συμβάσεως της υπογραφείσης την 30ην Ιανουαρίου 1930 μεταξύ της Επιτροπείας του Λιμενικού ταμείου Θεσσαλονίκης και της Ελληνογαλλικής Εταιρίας Εκμεταλλεύσεως Λιμένος Θεσσαλονίκης και κυρωθείσης δια του Προεδρικού διατάγματος της 5ης Φεβρουαρίου 1930 δηλούμενω τα επόμενα:
Η Επιτροπεία του Λιμενικού Ταμείου Θεσσαλονίκης παραλαμβάνει από της 20 Φεβρουαρίου 1930 και ώρας 0,1 τον Λιμένα μετά των παρατημάτων αυτού και παρακολουθημάτων τα κυριώτερα των οποίων απαριθμούνται εις τον πίνακα 1 επισυναπτόμενον εις το παρόν πρακτικόν μετά των συμβάσεων μισθώσεως απασών των οικοδομών και γηπέδων, οίαι υφίστανται νυν.
Η Επιτροπεία του Λιμενικού Ταμείου Θεσσαλονίκης δηλοί επίσης ότι παραλαμβάνει τα εργαλεία, μηχανήματα και το κινητόν υλικόν και προμηθείας ως προβλέπεται δια του άρθρου 8 της συμβάςεως της 30 ιανουαρίου 1930 και άτινα διαλαμβάνονται εις τον πίνακα αριθμημένα μετά των παραρτημάτων αυτού κλπ των κινητών ως και των υπηρεσιών εκμεταλλεύσεως, συμφώνως προς τας διατάξεις της (συμβάσεως της 30ης Ιανουαρίου 1930 (κυρίως παράγραφος 2 του άρθρου 5 παράγραφος 1 του άρθρου 7 και το άρθρο της ρηθείσης συμβάσεως). Οι υπ’ αρθμ. 1 και 2 πίνακες και τα εν αυτοίς ανεγράφησαν ενδεικτικώς και δεν δύνανται να θεωρηθώσι περιοριστικά, δηλουμένω ότι πάντα τα υλικά προσηρτημένα τω εδάφω ή μη, ως και τα κινητά τοιαύτα τα ευρισκόμενα εις την περιοχήν του λιμένος πάντα ταύτα θεωρούνται εφεξής ως παραδοθέντα εις το Λιμενικόν ταμείον, αυτοδικαίως και άνευ ιδιαιτέρας παραδόσεως και ειδικής μνείας εκάστου αυτών.
Εφ’ ω εγένετο το παρόν εις διπλούν.
Οι παραδίδοντες
Α. Αντωνιάδης
Π. Ενίκ
Ο παραλαβών
Β. Δημητρίου (Μακεδονία, 20/2/1930)

Ακολούθησαν οι προσφωνήσεις. Μετά τον Δημητρίου μίλησε ο Αντωνιάδης. Ευχαρίστησε τον πρόεδρο του ΛΤΘ για τα κολακευτικά λόγια υπέρ της Εταιρείας. Αναφέρθηκε στην δραστηριότητα του Pouard σημειώνοντας πως διακαώς επιθυμεί την ανάπτυξη του λιμένα. Συνεπώς, πλέον «η πραγματοποίησις του μεγάλου έργου, όπερ ωνειρεύετο ο κ. Pouard και το οποίον κατέστη πρωταρχικόν πλέον πρόγραμμα της επιτροπείας Ελεύθερους Ζώνης Θεσσαλονίκης ευθύς ως άυτη εγκαταστάθη, καθίσταται ήδη εφικτή». Συνεχίζοντας εκδηλώνει ανοιχτά την εμπιστοσύνη του στην Κυβέρνηση των Φιλελευθέρων .Εκτός βέβαια από αισιόδοξες προβλέψεις για την ελληνική οικονομία που σύντομα θα αποδειχθούν φρούδες εξαιτίας της αποτυχημένης διαχείρισης της επερχόμενης κρίσης από την ελληνική κυβέρνηση του Ελ. Βενιζέλου, ο Αντωνιάδης αποκαλύπτει πληροφορίες για ενδεχόμενο δανεισμό της Ελλάδας για την εκπόνηση μεγάλων δημοσίων έργων. Ο ίδιος συνδέει τον δανεισμό αυτόν εμμέσως με το λιμάνι της Θεσσαλονίκης:
Χάριτι Θεία παρήλθον πλέον ανεπιστρεπτεί αι κρίσιμαι στιγμαί του Εθνικού ημών βίου. Η Ελλάς δεν έχει πλέον ανάγκην να προστρέχη εις καταναγκαστικά δάνεια και εις διχοστομήσεις χαρτονομισμάτων δια να ανταποκριθή εις τας ανάγκας αυτάς, Υπό την στιβαρόν και δημιουργικήν διοίκησιν της νυν Κυβερνήσεως και του Μεγάλου αυτής Αρχηγού ανέκτησε πλέον την οικονομικήν αυτής ευρωστίαν και ανεξαρτησίαν ευρίσκουσα και των ιδίω αυτής προϋπολογισμώ και παρά τοις ξένοις τα απαιτούμενα δια την εκτέλεσιν των μεγάλων παραγωγικών έργων χρηματικά μέσα.
Κατά τας εκ Παρισίοις ανεπισήμους πληροφορίας μου η Γαλλική Κυβέρνησις φαίνεται πρόθυμος να επιτρέψη την εν τη αγορά των Παρισίων έκδοσιν δανείων παραγωγικών δια την Ελλάδα και δεν έχω προσωπικώς καμμίαν αμφιβολίαν ότι εν εν εκ των πρώτων ελληνικών δανείων άτινα θα εκδοθούν εν τη γαλλική πρωτευούση, ήτις κατέστη μία των ισχυροτέρων οικονομικών αγορών του κόσμου, θα είνε το προοριζόμενον δια τα έργα επεκτάσεως του λιμένος Θεσσαλονίκης απαιτούμενον δάνειον, δια του οποίου επιταχυνομένης της επεκτάσεως των έργων, ο λιμήν Θεσσαλονίκης θέλει αποβή εις των κυριωτέρων και καλλιτέρων διοργανωμένων λιμένων του κράτους και της Μεσογείου, γινόεμνος αντάξιος του τίτλου του κατ’ εξονήν Βαλκανικού λιμένος τον οποίον αποδίσουσιν εις αυτόν οι γείτονες και φίλοι Σέρβοι» (Μακεδονία, 20/2/1930 )
Επίσης, ενδιαφέρον παρουσιάζει και ο λόγος του τελευταίου διευθυντή της Εταιρίας Πέτρου Ενίκ ως έκφραση του τέλους εποχής στο λιμάνι της Θεσσαλονίκης. Αφού ευχαρίστησε τον πρόεδρο του ΛΤΘ ανέφερε:
Ιδού πράγματι πλέον των τριάκοντα ετών κατά τα οποία η Εταιρία ημών κατέβαλε πάσας τας προσπαθείας της και όλας τας προσόδους της πρώτον μεν δια την κατασκευήν του λιμένος τούτου, βραδύτερον δε δια την εκμετάλλευσιν. Η εταιρία παρεμέρισε προ των μεγαλειτέρων συμφερόντων του Ελληνικού Κράτους με όλην την καλήν τα θέλησιν δια την οποίαν μετ’ ευχαριστήσεως είδομεν τον κ. υπουργόν της Συγκοινωνίας να πλέκη το εγκώμιον της εταιρίας από του βήματος της Βουλής. Η εταιρία λιμένος ικανοποιείται εξ άλλου διότι γνωρίζει, ότι αναθέτει τας υπηρεσίας της εις καλλιτέρας χείρας ήτοι εις την Ελευθέραν Ζώνην, ήτις τα μέγιστα συνέβαλε κατά τελευταία έτη προς ανάπτυξιν του λιμένος Θεσσαλονίκης. Ιδού ότι εις οργανισμός νέος συνεστήθη δια να λάβη τα ενδεικκνυόμενα μέτρα τα απαραίτητα δια την διαρκή αύξησιν του διαμετακομιστικού εμπορίου, μέτρα άτινα θα επιτρέψωσι την αντιμετώπισιν της καταστάσεως όταν αιπαραγωγικαί υπό εκτέλεσιν εργασίαι θα επιτρέψωσι εις την μακεδονίαν να επιτύχη την πλήρη ανάπτυξίν της. Εις εκείνην την εποχήν η Θεσσαλονίκη θα είναι αναμφιβόλως εις λιμήν με λαμπρά εφόδια, όστις θα προσελκύη προς αυτόν το μεγαλείτερον μέρος του εμπορίου της Ανατολής. Πρόκειται βεβαίως περί μεγάλου έργου και η εταιρία μας ήτις δεν σύναται να αδιαφορήση δια τον λιμένα του οποίου φέρει το όνομα, θα ήτο ως γνωρίζετε ευτυχής να συνεργασθή.
Κύριοι υψώνω το ποτήριον προς τιμήν της Λιμενικής Επιτροπής, του διακεκριμένου Προέδρου της και πίνω δια το μέλλον του λιμένος και της πόλεως Θεσσαλονίκης. (Μακεδονία, 20/2/1930)
Μετά την εκμίσθωση του λιμένα στο ΛΤΘ, η κερδοφορία της εταιρείας εμφανίζεται ενισχυμένη. Για το 1930 έφτασε τα 560.010 φράγκα. Το μέρισμα που ανέρχεται σε 40 φράγκα ανά μετοχή κεφαλαίου και 15 φράγκα ανά μετοχή μερίδιο, δηλαδή 36 φράγκα. (Le Journal des débats, 28/2/1931) Την επόμενη χρονιά φαίνεται κέρδος 821.229 φράγκων, με ανάλογα υψηλά μερίσματα, (Le Journal des débats, 3/6/1932) ενώ λίγο λιγότερα το 1932 774.225 φράγκα, αλλά με πολύ μεγαλύτερο μέρισμα. (Le Journal des débats, 5/3/1933) Η εγκατάλειψη του χρυσού κανόνα από την Ελλάδα τον Μάιο του 1932, δεν είχε καμία επίδραση στα κέρδη της εταιρείας, καθώς προστατεύθηκε από την υποτίμηση της δραχμής από μια ρήτρα στη σύμβαση, η οποία προβλέπει ότι το νόμισμα πληρωμής είναι η χρυσή δραχμή όπως ορίζεται από το διάταγμα σταθεροποίησης της 12ης Μαΐου 1928. (Le Journal des finances, 18/8/1933) Συνεπώς, όταν ήρθε η ώρα της δεύτερης πληρωμής του ποσού εκμίσθωσης του λιμένα από το ΛΤΘ. Η Γαλλική Εταιρεία απαίτησε την καταβολή του όχι 2.000.000 δρχ, αλλά ενός ποσού που αντιστοιχεί στην προσυμφωνημένη ισοτιμία του 1930, δηλαδή 39.05268 χιλιογραμμάρια χρυσού. (Πρακτικά ΛΤΘ, Συνεδρίαση 67η, 17/5/1932) Μάλιστα, αρχικά το ΛΤΘ είχε αποδώσει το ποσό μόνο των 2.000.000 δρχ προκαλώντας αντιδράσεις από τον ίδιο τον διευθυντή της Γαλλικής Εταιρείας Ρομπέρ. (Πρακτικά ΛΤΘ, 68η Συνεδρίαση, 7/6/1932) Για αυτό το λόγο, η εκκαθάριση της εταιρείας τον Ιούνιο του 1944, όταν θεωρητικά θα λήξει η σύμβαση με το ελληνικό κράτος, προβλέπεται κερδοφόρα. (Le Journal des finances, 18/8/1933) Πράγματι μέχρι το 1940 η κερδοφορία φαίνεται ανοδική. Η τελευταία δόση των υποχρεώσεων προς την Γαλλική Εταιρία καταβλήθηκε το 1956, οπότε και έγινε η εκκαθάρισή της.

Τα μεσοπολεμικά λιμενικά έργα: η επάνοδος της Γαλλικής Εταιρείας
Η Γαλλική Εταιρεία Εκμετάλλευσης συνέχισε να εμπλέκεται στο λιμάνι συμμετέχοντας σε κοινοπραξία που ανέλαβε μελέτη για τα λιμενικά έργα. Συγκεκριμένα, το καλοκαίρι του 1930 εμφανίζεται μαζί με την γαλλική Εταιρία Έρσαν να διεκδικούν τη μελέτη των λιμενικών έργων. Η σύμβαση αφορούσε την εκπόνηση διαγραμμάτων του λιμένα συμπεριλαμβάνοντας και τον λιμένα Ιστιοπλοΐας, δηλαδή το λιμενίσκο του Λευκού Πύργου και της παλαιάς παραλίας.
Στις 7 Απριλίου 1931 ο μηχανικός της εταιρίας Έρσαν Ντιβώ κατέθεσε στο ΛΤΘ πέντε προσχέδια τα οποία υποδείκνυαν δύο διαφορετικές τοποθεσίες επέκτασης της νηοδοχής ιστοπλοΐας, στα αντολικά ή τα δυτικά του υπάρχοντος λιμένος. Το πρώτο σχέδιο προόριζε την κατασκευή μιας νέας προβλήτας με συνολικό μήκος κρηπιδωμάτων 520-560 μέτρα στα ανατολικά της πρώτης προβλήτας και διακρινόταν σε τρεις εκδοχές. Σύμφωνα με την πρώτη η νέα προβλήτα θα ήταν παράλληλη στην πρώτη και κάθετη στη λεωφόρο Νίκης και θα είχε βάση στην πλατεία Αριστοτέλους. Κατά τη δεύτερη εκδοχή, η προβλήτα θα ήταν κεκλιμένη με βάση την οδό της Αγίας Σοφίας, ενώ με βάση την τρίτη εκδοχή θα κινούταν διαγώνια στη γωνία της πρώτης προβλήτας. Το δεύτερο σχέδιο προέβλεπε την κατασκευή νέας προβλήτας στα δυτικά της Γιουγκοσλαβικής Ζώνης με συνολικό μήκος κρηπιδωμάτων 535 μέτρα. Κατά την συζήτηση εντός του ΛΤΘ κατατέθηκε και μία ακόμη πρόταση η οποία προέκρινε την κατασκευή της νηοδοχής στην περιοχή του Λευκού Πύργου. (Μακεδονία, 7,15/4/1931, πρακτικά ΛΤΘ, πρώτος τόμος, Συνεδρία 38η, 16/4/1931)Τελικά, μετά από πολλές αντιπαραθέσεις και συγκρούσεις το ΛΤΘ αποφάσισε την δημιουργία της προβλήτας στα δυτικά. (Πρακτικά ΛΤΘ, πρώτος τόμος, 42η Συνεδρία, 25/5/1931, 46η Συνεδρία, 10/7/1931, 47η Συνεδρία, 27/7/1931)
Στα μέσα του Δεκεμβρίου 1931 κατατέθηκε από την εργοληπτική εταιρία το σχέδιο για το πρώτο μέρος των έργων που ήταν ο κυμματοθραύστης, δύο προβλήτες και λιθορροπές. Ο αρχικός προϋπολογισμός των έργων υπολογοζόταν ως εξής:
Αρχικός Γενικός Προϋπολογισμός των λιμενικών έργων
Δαπάνη κυματοθραύστη 43.000.000
Δαπάνη κρηπιδωμάτων 140.000.000
Δαπάνη εκβαθύνσεων 10 μ. 11.000.000
Δαπάνη Λιθορροπών 67.000.000
Συνολικές δαπάνες 261.000.000
Πρακτικά ΛΤΘ, Τόμος πρώτος, 57η Συνεδρία, 19/12/1931
Ο σχεδιασμός των έργων προέβλεπε διαφορετικές φάσεις ολοκλήρωσης ώστε να είναι εφικτή η διακοπή τους σε περίπτωση έλλειψης πόρων, δηλαδή περιορισμό του έργου στο 25% εάν παρουσιαστεί ανάγκη. Επίσης σε μια αρχική φάση προβλεπόταν η κατασκευή μέρος των λιθορροπών και μέρος των κρηπιδωμάτων δηλαδή τα 1200 μ. από τα συνολικά 2000 μ. Η προβλεπόμενη διάρκεια των έργων από την ημέρα της έναρξης των εργασιών ήταν 4 χρόνια. (Πρακτικά ΛΤΘ, Τόμος πρώτος, 57η Συνεδρία, 19/12/1931) Στις αρχές του 1932 το Συμβούλιο των Δημοσίων Έργων ενέκρινε την μελέτη για την επέκταση του λιμένα Θεσσαλονίκης προτείνοντας μερικές τροποποιήσεις εκτιμώντας κάποιους υπολογισμούς στις δαπάνες ως υπερβολικές. H εγκεκριμένη μελέτη παραδόθηκε στον Σεντάλ Αγγλαί. (Πρακτικά ΛΤΘ, Τόμος πρώτος, 61η Συνεδρία, 19/2/1932)
Τελικά, τα λιμενικά έργα θα ξεκινήσουν το 1937 από την ελληνική εταιρία λιμενικών Έργων ΕΡΘΑ.

λιμένας Θεσσαλονίκης,

Ιδιωτική Εταιρεία Εκμετάλλευσης Λιμένα, Νομικό Πρόσωπο Ιδιωτικού Δικαίου

Η Γαλλική Εταιρεία Εκμεταλλεύσεως Λιμένα Θεσσαλονίκης αποτελείται από το ΔΣ και τον πρόεδρο του ΔΣ το οποίο αρχικά επίσημα έχει έδρα στην Κωνσταντινούπολη, αλλά συνεδριάζει στο Παρίσι και κατόπιν γίνεται η επίσημη έδρα του.
Κάτω λοιπόν από το ΔΣ υπάρχει ο Διευθυντής και σε αυτόν υπάγονται: η Γραμματεία, η Στατιστική, το Λογιστήριο, το Γραφείο Λιμενικών Δικαιωμάτων, το Ταμείο και η εξωτερική Υπηρεσία. Σε αυτή υπάγονται η Υπηρεσία Υδρεύσεως και γερανών και η Υπηρεσία Φορτοεκφορτώσεως

Μπαρτισόλ Έντμοντ (Γέννηση: 1841 Ανάληψη δράσης: 1896 Αποχώρησε 1930-2-8 Απεβίωσε: 1916)

Υπηρεσία Φορτοεκφορτώσεως Γαλλικής Εταιρίας Εκμεταλλεύσεως Λιμένος Θεσσαλονίκης (από 1905-1-16 έως 1930 -2-19)

Υπηρεσία Υδρεύσεως και Γερανών Γαλλικής Εταιρίας Εκμεταλλεύσεως Λιμένος Θεσσαλονίκης (από 1905-1-16 έως 1930 -2-19)

Εξωτερική Υπηρεσία Γαλλικής Εταιρείας Εκμετάλλευσης Λιμένος Θεσσαλονίκης (από 1905-1-16 έως 1930 -2-19)

Ταμείον Γαλλικής Εταιρίας Εκμεταλλεύσεως Λιμένος Θεσσαλονίκης (από 1905-1-16 έως 1930 -2-19)

Γραφείον Λιμενικών Δικαιωμάτων Γαλλικής Εταιρίας Εκμεταλλεύσεως Λιμένος Θεσσαλονίκης (από 1905-1-16 έως 1930 -2-19)

Λογιστήριο Γαλλικής Εταιρίας Εκμεταλλεύσεως Λιμένος Θεσσαλονίκης (από 1905-1-16 έως 1930 -2-19)

Στατιστική Γαλλικής Εταιρίας Εκμεταλλεύσεως Λιμένος Θεσσαλονίκης (από 1905-1-16 έως 1930 -2-19)

Γραμματεία Γαλλικής Εταιρίας Εκμεταλλεύσεως Λιμένα Θεσσαλονίκης (από 1905-1-16 έως 1930 -2-19)

Λιμενικό Ταμείο Θεσσαλονίκης (από 1930-1-27 έως 1953-12-5)

Historical Archive of ThPA S.A.

ΔΙΠΚΑΕ (ΝΦΠΟ)

Δημιουργήθηκε από τον Κώστα Παλούκη, υπεύθυνο Ιστορικού Αρχείου ΟΛΘ Α.Ε. στις 2021-10-6

• Greek

• Greek

1. Jean-Louis Escudier, Edmond Bartissol, 1841-1916. Du canal de Suez à la bouteille d'apéritif (French Edition) (French) Paperback – December 1, 2000
2. Vilma Hastaoglou-Martinidis, “French interests and Salonica’s port, 1872-1912, entrepreneurial and architectural innovation,” στο Dimitris Keridis, John Brady Kiesling (επιμ), Thessaloniki: A City in Transition, 1912–2012, Routledge, 2020
3. Μελέτη: SOCIÉTÉ DE CONSTRUCTION DU PORT DE SALONIQUE 21 Ιουνίου 2019.
4. εφημερίδα Μακεδονία, 1930
5. ΜΝΗΜΗ –ΕΜΠΝΕΥΣΗ -ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΟΤΗΤΑΤΟ ΛΙΜΑΝΙ ΤΗΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ, http://www.kpe-thess.gr
6. περιοδικό Recueil financier belge, 1906
7. Βίλμα Χαστάογλου-Μαρτινίδη, «Η δραστηριότητα του Γραφείου Béton Armé Hennebique στο λιμάνι και την πόλη της Θεσσαλονίκης, 1903-1913», Διεπιστημονικό Συμπόσιο: “Η Θεσσαλονίκη στις Παραμονές του 1912”, Κέντρο Ιστορίας Θεσσαλονίκης, 21-23 Σεπτεμβρίου 2012, 108.
8. Εκ της συντάξεως, «Το λιμάνι: Παρελθόν και παρόν», Θεσσαλονικέων Πόλις: Τετραμηνιαία Θεσσαλονικεία Έκδοση, περίοδος β’, τ. 3 (Οκτώβριος 2000), 18-19.
9. Srougo, Shai. "Core–Periphery Interactions in the Late and Post-Ottoman Periods: Dependency and the Uneven Development of Thessaloniki: 1870–1936." European Review 21.03 (2013), σσ. 422-434, σ. 424-425.
10. Πρακτικά Επιτροπείας ΛΤΘ
11. πρακτικά Επιτροπείας ΕΖΘ