Μπαρτισόλ Έντμοντ

Μέλη Διοίκησης

Μπαρτισόλ Έντμοντ

Γέννηση: 1841 Ανάληψη δράσης: 1896 Αποχώρησε 1930-2-8 Απεβίωσε: 1916

Ο Edmond Bartissol (Έντμοντ Μπαρτισόλ) γεννήθηκε στο Portel (Πόρτελ), στο Rousillion (Ρουσιγιόν) της Νότιας Γαλλίας, σε μία οικογένεια οικοδόμων. Αυτοδίδακτος, αυτός κατάφερε μέσα σε δύο δεκαετίες να αναδυθεί σε έναν διαπρεπή εργολάβο δημόσιων έργων, βιομήχανο, κτηματία και ιδιοκτήτη πύργου, παραγωγό κρασιού δήμαρχο του Fleury-Mérogis και αντιπρόσωπο της επαρχίας των Ανατολικών Πυρηναίων στο κοινοβούλιο. (Hastaoglou-Martinidis, 2020. Escudier, 2000)

Η καριέρα του ξεκίνησε ως μηχανικός δημοσίων έργων, συμμετείχε ως επόπτης έργων στη διάνοιξη του καναλιού του Σουέζ το 1866 με τον συνεργάτη του Ferndinand Lesspes (Φεντινάντ Λέσεπς). Με την επιστροφή του στην Γαλλία το 1870 ανέλαβε μαζί με τους συνεργάτες του Alexis Duparchy και Alexandre Lavalley συμβάσεις για σημαντικά δημόσια έργα στην Πορτογαλία, σιδηροδρόμους (1874) και λιμάνια, κυρίως το λιμάνι της Leixoes την περίοδο 1879-1892. Σύντομα επέκτεινε τις δραστηριότητές του στην Βραζιλία όπου κατασκεύασε το λιμάνι του του Racife/Pernambunco (1908-1913, ένα από τα μεγαλύτερα στον Ατλαντικό Ωκεανό. Επίσης, επεκτάθηκε στην Μοζαμβίκη όπου για 15 χρόνια η εταιρεία του αναλάμβανε συμβάσεις για την εκμετάλλευση ορυχείων, αγροτική παραγωγή και την εκμετάλλευση λιμενικών εργασιών (διαχειριστής της Cie d’ Inhambane της Cie du Sud-Est africain και της Cie du Zambèze). Σύντομα ανέπτυξε και άλλα επενδυτικά ενδιαφέροντα. Το 1888 ίδρυσε ένα εργοστάσιο παραγωγής ηλεκτρικού ρεύματος στο Perpegnan και ένα υδροηλεκτρικό εργοστάσιο στη Vinca Perpegnan, ενώ συνέστησε την υδροηλεκτρική Εταιρεία του Rossillion στα 1901. Στις επιχειρηματικές του δραστηριότητες ανήκε η παραγωγή τσιγαρόχαρτου με την συμβολική ονομασία Σουέζ (1893), το απεριτίφ Banyuls-Bartissol (1904). Εμπλέκεται επίσης στην σήραγγα Puymorens για το trans-Pyrenean (1908-1909). Πριν αποκτήσει το δικαίωμα της κατασκευής του λιμανιού της Θεσσαλονίκης (1887), απέκτησε τα δικαιώματα σε λιμάνι της Δυτικής Ισπανίας (Plaseneia-Astorga). Το 1889, ο Μπαρτισόλ ασχολήθηκε με την πολιτική. Έχει διατελέσει δήμαρχος του Fleury-Mérogis, μέλος του Κοινοβουλίου εκπροσωπώντας την επαρχία Pyrénées-Orientales (1889-1893) και στη συνέχεια την επαρχία Aude (1902-1910). Αρχικά πολιτεύθηκε με τους μετριοπαθείς και στη συνέχεια με τους δημοκρατικούς ρεπουμπλικάνους. (Hastaoglou-Martinidis, 2020. Escudier, 2000)

Τον Ιούλιο 1896 ο Μπαρτισόλ απέκτησε το δικαίωμα κατασκευής του λιμανιού της Θεσσαλονίκης υπογράφοντας σχετική σύμβαση. Πιθανώς οι σχέσεις του με τον Théodore Berger (1882-1900), διευθυντή της Οθωμανικής Αυτοκρατορικής Τράπεζας, εξηγούν την επιχειρηματική επανεστίαση στην Ανατολική Μεσόγειο. Εξάλλου, καμία επένδυση οποιασδήποτε σημασίας δεν μπορεί να πραγματοποιηθεί στο λιμενικό τομέα χωρίς την έγκριση και την υποστήριξη της Οθωμανικής Τράπεζας. Για να χρηματοδοτήσει τη δραστηριότητά του, ο Edmond Bartissol ίδρυσε στα 1897 την Société de construction ottomane du port de Thessalonique (Ανώνυμο Οθωμανική Εταιρεία Κατασκευής του Λιμένος Θεσσαλονίκης). Πρόκειται για την πρώτη εταιρεία η οποία ιδρύθηκε αποκλειστικά από τον Bartissol. Μέχρι τότε, είχε πραγματοποιήσει δημόσια έργα στο πλαίσιο των συνεργασιών με άλλους επιχειρηματίες. Κομβικό ρόλο στην επιχείρηση έχει η οικογένεια του Bartissol. Στις 18/31 Δεκεμβρίου 1904 υπογράφηκε νέα Σύμβαση, με την οποία η εταιρεία απέκτησε το προνόμιο της εκμετάλλευσης του λιμένα, βάσει δασμολογίου, για σαράντα χρόνια. Συστάθηκε τότε η εταιρεία Société ottomane d’exploitation du port de Salonique (Ανώνυμος Οθωμανική Εταιρεία Εκμεταλλεύσεως του Λιμένος Θεσσαλονίκης). (Hastaoglou-Martinidis, 2020. Escudier, 2000. Société Anonyme Ottomane d’Exploitation du Port de Salonique, 2016)

Οι απαιτήσεις ενός διεθνούς λιμένα, όπως εξελίχθηκε μετά την ίδρυση της Σερβικής Ελεύθερης Ζώνης Θεσσαλονίκης και της Ελληνικής Ελεύθερης Ζώνης Θεσσαλονίκης επέβαλλαν άρτιες τεχνικές και αποθηκευτικές εγκαταστάσεις και σύγχρονα μέσα φορτοεκφόρτωσης και μεταφοράς. Η Γαλλική Εταιρία όμως του Μπαρτισόλ δεν ήταν διατεθειμένη να αναλάβει νέα σοβαρά τεχνικά έργα, χωρίς να ανανεωθεί η σύμβαση παραχώρησης για πολλά χρόνια ακόμα. Ωστόσο, η ελληνική κυβέρνηση απέκλεισε αυτό το ενδεχόμενο και προχώρησε στην ίδρυση του νομικού προσώπου Δημοσίου Δικαίου με την επωνυμία Λιμενικό Ταμείο Θεσσαλονίκης το οποίο θα εκμίσθωνε το προνόμιο της Γαλλικής Εταιρίας. Στις 31/1/1930 το προνόμιο της Γαλλικής Εταιρίας εκμισθώθηκε από το νεοϊδρυθέν Λιμενικό Ταμείο Θεσσαλονίκης (ΛΤΘ) μέχρι τη λήξη αυτού την 1 Ιουλίου 1944.

Γαλλία, Πορτογαλία, Ισπανία, Αφρική, Μοζαμβίκη, Θεσσαλονίκη

Αρχιτέκτονας Μηχανικός δημοσίων έργων.
Πρόεδρος ΔΣ Γαλλικής Εταιρίας Εκμεταλλεύσεως Λιμένος Θεσσαλονίκης

Γαλλική Εταιρία Εκμεταλλεύσεως Λιμενος Θεσσαλονίκης (Σύμβαση για την κατασκευή λιμενικών έργων: 1896-07-8/20 Ίδρυση Γαλλικής Κατασκευαστικής Εταιρίας: 1897 Σύμβαση Εκμετάλλευσης Λιμένα: 1904-12-18/31 Μετονομασία σε Εταιρία Εκμετάλλευσης: 1905-01-16)

Δημητρίου Βασίλειος (Ανάληψη θέσης: 1923-4-23 Αποχώρηση: 1935-3-1 Ανάληψη θέσης: 1935-10-3 Αποχώρηση: 1942-2-17)

Historical Archive of ThPA S.A.

ΔΙΠΚΑΕ (ΝΦΠΟ)

Final

Partial

Δημιουργία: 2021-10-6. Αναθεώρηση: 2022-7-13. Κώστας Παλούκης, υπεύθυνος Ιστορικού Αρχείου ΟΛΘ Α.Ε.

• Greek

• Greek

1. Jean-Louis Escudier, Edmond Bartissol, 1841-1916. Du canal de Suez à la bouteille d'apéritif (French Edition) (French) Paperback – December 1, 2000
2. Vlima Hastaoglou-Martinidis, “French interests and Salonica’s port, 1872-1912, entrepreneurial and architectural innovation,” στο Dimitris Keridis, John Brady Kiesling (επιμ), Thessaloniki: A City in Transition, 1912–2012, Routledge, 2020
3. μελέτη: SOCIÉTÉ DE CONSTRUCTION DU PORT DE SALONIQUE, 21 Ιουνίου 2019