American Mission for Aid to Greece (AMAG)

Νομικό Πρόσωπο Δημοσίου Δικαίου

American Mission for Aid to Greece (AMAG)

• AMAG

ίδρυση: 1947-05-22 Παύση: 1948-06-30

H “Αμερικανική αποστολή Βοήθειας δια την Ελλάδα” (American Mission for Aid to Greece), γνωστής ως AMAG, δημιουργήθηκε στα πλαίσια της συμφωνίας μεταξύ των ΗΠΑ και της Ελλάδας για τη χορήγηση οικονομικής βοήθειας προς την Ελλάδα, που υπογράφτηκε στις 20 Ιουνίου 1947.
Αμέσως μετά την επικύρωση της συμφωνίας συγκροτήθηκε η AMAG (AmericanMissionAidGreece). To πρώτο κλιμάκιο έφθασε στην Αθήνα στις αρχές Ιουλίου 1947 και εγκαταστάθηκε στο Μέγαρο του Μετοχικού Ταμείου Στρατού, στην οδό Σταδίου. Αρχηγός της Αποστολής ορίστηκε ο Ντουάιτ Γκρίσγουολντ, Ρεπουμπλικανός πρώην κυβερνήτης της Νεμπράσκα. Το αρχικό οργανόγραμμα της Αποστολής προέβλεπε 696 άτομα (295 αμερικανούς, 393 έλληνες και 8 βρετανούς).
Η AMAG είχε εκτεταμένες εξουσίες και αρμοδιότητες λειτουργώντας ως μια «παράλληλη» ή «σκιώδης» κυβέρνηση.
Από τις πρώτες αποφάσεις της Αποστολής ήταν η ίδρυση «Αντισταθμιστικού Ταμείου», στο οποίο θα κατατίθετο κάθε ποσό της αμερικανικής βοήθειας και αντίστοιχο ποσό σε δραχμές από την ελληνική κυβέρνηση. Η διάθεση των πόρων θα ήταν υπό τον άμεσο έλεγχο της Αποστολής. Από τους πόρους του Ταμείου θα καλύπτονταν ελλείμματα του προϋπολογισμού, στρατιωτικές δαπάνες, προγράμματα ανοικοδόμησης και ανάπτυξης.
Το 1948 καταρτίσθηκε το πρώτο πρόγραμμα ανασυγκρότησης και ανάπτυξης, το οποίο κάλυπτε τη τετραετία 1948-52, όσο και συμφωνηθείσα διάρκεια της αμερικανικής βοήθειας. Ακολουθούσε την επισήμανση του Πόρτερ ότι ο στόχος δεν έπρεπε να περιορισθεί στην ανασυγκρότηση της προπολεμικής οικονομίας, αλλά να επεκτείνεται και σε ευρύτερη αναπτυξιακή προσπάθεια.
Βασικοί στόχοι του προγράμματος ήσαν η ανασυγκρότηση και η επέκταση των υποδομών, η αναμόρφωση της γεωργίας με αρδευτικά έργα και αναδιάρθρωση της παραγωγής, η ανάπτυξη της παραγωγής ενέργειας με υδροηλεκτρικά έργα και η ενίσχυση υφισταμένων και νέων βιομηχανικών δραστηριοτήτων. Για την εφαρμογή του προγράμματος είχαν προβλεφθεί δαπάνες ύψους 1,06 δισεκατομμύρια δολάρια, από τα οποία 592 εκατομμύρια θα αποτελούσαν συναλλαγματικές δαπάνες και τα 465 δραχμικές. Το ετήσιο εθνικό εισόδημα την περίοδο εκείνη έφθανε στο 1,7 δις δολάρια.
Η AMAG παρέμεινε ενεργή μέχρι τον Ιούλη του 1948, περίοδο κατά την οποία τερματίστηκε η συμφωνία του Δόγματος Τρούμαν. Με την άμεση εφαρμογή του Σχεδίου Μάρσαλ η AMAG αντικαταστάθηκε από την “European Cooperation Administration / Greece (ECA/G)”

Έδρα: Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής (ΗΠΑ)
Περιοχή δράσης: Ελλάδα

Η απόφαση δημιουργίας Αμερικανικής Αποστολής Βοηθείας στην Ελλάδα (AMAG), αποκάλυπτε το ενεργό ενδιαφέρον της κυβερνήσεως Τρούµαν για τη χώρα στα πλαίσια του νέου δόγματος. Το διάγγελμα του Προέδρου Τρούµαν στη Γερουσία και τη Βουλή των Αντιπροσώπων την 12η Μαρτίου 1947 σηµατοδότησε µία νέα εποχή για την Αµερικανική εξωτερική πολική. Το ∆όγµα Μονρόε, που ενσάρκωνε την πολιτική του αποµονωτισµού της Β. Αµερικής αντικαταστάθηκε, 124 χρόνια αργότερα, από το ∆όγµα Τρούµαν το οποίο προσέφερε υποστήριξη σε φιλελεύθερα κράτη και λαούς που αντιστέκονταν στις προσπάθειες υποδούλωσης από εσωτερικούς ή εξωτερικούς παράγοντες. Ο Πρόεδρος Τρούµαν τόνισε χαρακτηριστικά πως «αν αποτύχουµε στην παροχή βοήθειας προς την Ελλάδα και την Τουρκία αυτή την κρίσιµή ώρα, οι επιπτώσεις τόσο για τη ∆ύση όσο και για την Ανατολή θα είναι εκτεταµένες». Το Αµερικανικό Κογκρέσο υπερψήφισε το ∆όγµα Τρούµαν στις 22 Μαΐου 1947 ενώ σε διακρατικό επίπεδο, η συµφωνία παροχής οικονοµικής βοήθειας προς την Ελλάδα υπεγράφη στις 20 Ιουνίου 1947. Συγκεκριμένα, υπογράφηκε στο Υπουργείο Εξωτερικών από τον τότε αντιπρόεδρο της κυβέρνησης συνεργασίας Κ. Τσαλδάρη και τον αμερικανό πρεσβευτή η επίσημη συμφωνία για την εφαρμογή του Σχεδίου Μάρσαλ στην Ελλάδα. Το κείμενο της συμφωνίας διαπνέονταν από απόλυτη δυσπιστία προς την ικανότητα των πολιτικών και του κράτους να διαχειρισθεί τη βοήθεια. Ενώ για τα δυτικοευρωπαϊκά κράτη το Σχέδιο Μάρσαλ χαρακτηρίζετε ως σταθμός για την βιομηχανική ανάπτυξη και τη δημοσιονομική και οικονομική εξυγίανση, για την Ελλάδα αποτέλεσε συνέχιση προσπαθειών οικονομικής σταθερότητας και την αναχαίτιση της κομμουνιστικής απειλής.
Η κατανομή της βοηθείας ορίστηκε σε 149 εκατοµµύρια δολάρια για στρατιωτικές δαπάνες, 146,5 εκατοµµύρια δολάρια για οικονοµική ενίσχυση και έργα ανασυγκρότησης και 4,5 εκατοµµύρια δολάρια για έξοδα διαχείρισης. Ωστόσο, πριν παρέλθει το έτος, εξαιτίας των αναγκών του Ελληνικού Στρατού για την αντιμετώπιση των συνεπειών του εμφυλίου πολέμου, διατέθηκαν και δαπανήθηκαν 14 εκατοµµύρια δολάρια από το τμήμα της οικονομικής ανασυγκρότησης για τις στρατιωτικές ανάγκες, αναβιβάζοντας έτσι το ποσό των στρατιωτικών δαπανών σε εκατοµµύρια δολάρια. Η παροχή οικονομικής βοήθειας συνοδεύτηκε µε την αποστολή Αμερικανικού διαχειριστικού κλιμακίου για να συνεργασθεί και να συμβουλέψει αρμόδια τμήματα της ελληνικής δημόσιας διοίκησης. Ορόσημο αποτελεί η άφιξη στις 18 Ιανουαρίου 1947 του Πολ Πόρτερ στην Ελλάδα ως επικεφαλής της Αμερικανικής Οικονομικής Αποστολής, με αντικείμενο την καταγραφή των πολλαπλών όψεων της τότε ελληνικής κρίσης και την επεξεργασία ενός σχεδίου διάσωσης, που θα επέτρεπε την οικονομική επιβίωση της χώρας και θα απέτρεπε την κατίσχυση του κομμουνισμού στη χώρα.
Με τη συμφωνία παρείχετο στην Αμερικανική αποστολή ο απόλυτος έλεγχος στη διαχείριση της βοήθειας, αλλά και των «ιδίων πόρων της Ελλάδος». Ακολουθούσε ακριβώς τις προτάσεις της έκθεσης Πόρτερ, που όριζε με σαφήνεια την «οικονομική υποτέλεια» : «Η Αποστολή θα πρέπει να μετέχη εις την ανάπτυξιν της πολιτικής εσόδων και εξόδων. Θα απαιτηθή η εκ μέρους της έγκρισις του προϋπολογισμού πριν τεθή ούτος εν ισχύι… Δια να είναι αποτελεσματική η Αποστολή θα πρέπη να ενδιαφερθή δια όλας τας δαπάνας, αι οποίαι γίνονται έξω της Ελλάδος με αμερικανικά κεφάλαια και κατ’ανάγκην και με ελληνικά κεφάλαια».

Airis T F

Nevius P.T.E.

Tinsloy Garland S.

Steers-Grove (Ανάληψη εργασιών σε λιμένα Θεσσαλονίκης: 1947 Λήξη των εργασιών σε λιμένα Θεσσαλονίκης: 1949-01-16 Αποχώρηση από λιμένα: 1949-02-;;)

Atkinson-Drake-Park

Griswold Dwight Palmer (birth:1893-11-27 date of dead: 1954-4-12)

Dicks

Vuliamy Gerald A.

Jewel L.

Economic Cooperation Administration.‏ ‎Mission to Greece‏ (ECA/Greece) (Ίδρυση - Δημιουργία: 1948-06-30 Διάλυση - Παύση: 1951-10-31)

Historical Archive of ThPA S.A.

ΔΙΠΚΑΕ

Final

Minimal

1/9/2023: Κώστας Παλούκης, υπεύθυνος Ιστορικού Αρχείου

• Greek

• Greek

1) https://www.greekhistoryrepository.gr/archive/item/6239
2) https://giorgos-romaios.gr/index.php/dimosieymata/610-sxedio-marsal-oikonomiki-voitheia-kai-politiki-ypoteleia
3) https://www.rizospastis.gr/story.do?id=10356797
4) https://www.tovima.gr/2016/12/10/opinions/boitheia-dia-ropaloy-apo-ton-igeti-toy-eleytheroy-kosmoy/

5. https://www.academia.edu/43778072/%CE%97_%CE%B1%CE%BD%CE%B1%CF%83%CF%85%CE%B3%CE%BA%CF%81%CF%8C%CF%84%CE%B7%CF%83%CE%B7_%CF%84%CE%BF%CF%85_%CE%BB%CE%B9%CE%BC%CE%AD%CE%BD%CE%B1_%CE%98%CE%B5%CF%83%CF%83%CE%B1%CE%BB%CE%BF%CE%BD%CE%AF%CE%BA%CE%B7%CF%82_%CE%BA%CE%B1%CF%84%CE%AC_%CF%84%CE%B7%CE%BD_%CF%80%CF%81%CF%8E%CF%84%CE%B7_%CE%BC%CE%B5%CF%84%CE%B1%CF%80%CE%BF%CE%BB%CE%B5%CE%BC%CE%B9%CE%BA%CE%AE_%CF%80%CE%B5%CF%81%CE%AF%CE%BF%CE%B4%CE%BF_%CE%BF_%CF%81%CF%8C%CE%BB%CE%BF%CF%82_%CF%84%CE%B7%CF%82_AMAG