Μόλχο Γιακόμπ

Μέλη Διοίκησης

Μόλχο Γιακόμπ

• Μόλχο Ιάκωβος

Ανάληψη θέσης: 1923-4-23 Αποχώρηση: 1929-4-17 Ανάληψη θέσης: 1932-5-5 Αποχώρηση: 1935-4-8

Ο Γιακόμπ Μόλχο ήταν ναυτικός πράκτορας και μέλος της ισραηλίτικης κοινότητας της Θεσσαλονίκης. Απεβίωσε το 1941. Ο Ιάκωβος Μόλχο διατηρούσε Γραφείο Ναυτικού Πράκτορα μαζί με τον αδελφό του Δαβίδ. Το Γραφείο του βρισκόταν στο Αλαττίνι Χάνι 34. Το 1932 λειτουργούσε η Μόλχο Α.Ε. οι οποίοι εκτός από ναυτική πρακτόρευση εκτελούσαν ασφάλειες, μεταφορές, διαμετακομίσεις, ναυλομεσιτείες και εμπόριο γαιανθράκων. Ο Γιακόμπ ήταν μέλος του Συλλόγου Ναυτικών Πρακτόρων Θεσσαλονίκης συντέλεσε στη ανασύσταση του Συλλόγου διατελώντας μάλιστα πρόεδρός του την περίοδο από 1925 έως 1926. Στο Γραφείο του διεξάγονταν οι γενικές συνελεύσεις των μελών και οι συνεδριάσεις του Ναυτικού Επιμελητηρίου. Επίσης, ο Γιακόμπ υπήρξε ιδρυτικό μέλος του Εμπορικού και Βιομηχανικού Επιμελητηρίου Θεσσαλονίκης (ΕΒΕΘ) και επί σειρά ετών (από 1914 έως 1941) μέλος της Διοικητικής Επιτροπής και μάλιστα στη θέση του Ταμία. Το 1931 ο Ι. Μόλχο μαζί με τον Σοφ. Σταμάτη κατέθεσαν έγγραφη παράκληση το Επιμελητήριο να κάνει έκκληση να σταματήσει η εγερθείσα τελευταίως πολεμική εναντίον του Ισραηλιτικού στοιχείου από μερικές εφημερίδες της πόλης. Η Διοικούσα Επιτροπή αποφάσισε την έκδοση ανακοινωθέντος ως εξής: “Το ΕΒΕΘ μετά λύπης του παρατήρησαν ότι άνευ λόγου ηγέρθη ποια τις πολεμική εναντίον του Ισραηλιτικού στοιχείου της πόλεως μας, έχον δε την γνώμην ότι το τοιούτον ου μόνον θίγει την αξιοπρέπειαν του τόπου μας, αλλά παραβλάπτει και τα γενικά συμφέροντα της χώρας μας διά της διαταράξεως της από ετών υφισταμένης ενότητος των δύο στοιχείων, του Ελληνικού και του Ισραηλητικού, ποιείται έκκλησιν προς όλα τα μέλη του να συντελέσωσι κατά το δυνατόν όπως παύση η κατά των συμπολιτών μας Ισραηλιτών διεξαγομένη πολεμική προς το συμφέρον επαγγελματικής συναδελφώσεως.»

Στις 23 Απριλίου 1923, ο Ιάκωβος Μόλχο μετείχε ως εκπρόσωπος του Εμπορικού Επιμελητηρίου στην Επιτροπεία της ΕΖΘ. Τον Νοέμβριο του 1925 θα εκλεχθεί αναπληρωματικό μέλος της Εκτελεστικής Επιτροπής. Τον επόμενα μήνα θα θέσει υποψήφιος για τη θέση του Β΄ Αντιπροέδρου, αλλά θα λάβει μόνο τη δική του ψήφο. Τον Μάιο του 1926 το Εμπορικό και Βιομηχανικό Επιμελητήριο θα ανανεώσει τη θητεία του Μόλχο στην Επιτροπεία για μια ακόμη τριετία. Η θητεία του έληξε στις 17 Απριλίου 1929 και στη θέση του τοποθετήθηκε ο Μιχάλης Σασαγιάννης. Στις 7 Απριλίου 1932 επανεκλέχθηκε από την 50μελή επιτροπή του Εμπορικού και Βιομηχανικού Επιμελητηρίου μέλος της Επιτροπείας της ΕΖΘ και του ΛΤΘ με 23 ψήφους στους 50 ψηφίσαντες. Επίσης, εκλέχθηκε ο Μιχάλης Σασαγιάννης, ενώ δεν κατάφερε να εκλεγεί ο μέχρι τότε αντιπρόσωπος Ζ. Βέρρος λαμβάνοντας μόνο 14 ψήφους. (Μακεδονία, 8/4/1932) Ο Γιακόμπ Μόλχο θα συμμετάσχει και στη δεύτερη περίοδο, αλλά όχι στην τρίτη. Θα τον διαδεχθεί στη δεύτερη θέση του ΕΒΕΘ ο Ζήσης Βέρρου. Στις 7 Απριλίου 1932 εκλέχθηκε από την 50μελή επιτροπή του Εμπορικού και Βιομηχανικού Επιμελητηρίου μέλος της Επιτροπείας της ΕΖΘ και του ΛΤΘ με 23 ψήφους στους 50 ψηφίσαντες. Δεν κατάφερε να εκλεγεί ο μέχρι τότε αντιπρόσωπος Ζ. Βέρρος λαμβάνοντας μόνο 14 ψήφους, ενώ επανεκλέχθηκε πρώτος ο Μιχάλης Σασαγιάννης με 28 ψήφους. Στις 5 Μαΐου 1932 ο Γιακόμπ Μόλχο συμμετείχε στην πρώτη συνεδρία της τέταρτης περιόδου της Επιτροπείας ΕΖΘ. Δεν θα συμμετάσχει στην πέμπτη περίοδο της Επιτροπείας. Στην δεύτερη θέση του ΕΒΕΘ θα τον διαδεχθεί ο Αλέξανδρος Κράλλης.

Θεσσαλονίκη

Ο Μόλχο θα συμμετέχει ενεργά στην προσπάθεια της Επιτροπείας να θέσει σε λειτουργία τη Ζώνη, χωρίς όμως να αναλάβει επιτελικό ρόλο. Για παράδειγμα, θα συμμετέχει σε επιτροπή συνομιλιών με τη Γαλλική Εταιρία για τα ζητήματα των απαλλοτριώσεων. Όταν στα τέλη του 1925 ο δικτάτορας Θ. Πάγκαλος θα παρέμβει ανοιχτά υπέρ του αιτήματος του εργολάβου της κομιστικής υπηρεσίας για αναθεώρηση των τιμών φορτοεκφόρτωσης υπέρ του, ο Μόλχο θα δηλώσει ρητά πως οφείλουν να υπακούσουν στις συστάσεις και τις επιταγές των κυβερνώντων και συγκεκριμένα να δεχθούν τη θέληση του πρωθυπουργού. Για το συγκεκριμένο μάλιστα ζήτημα θα υποστηρίξει πως «δεν έπρεπε να διενεργηθή η μειοδοσία ανοικτή, διότι θα παρέσυρε τους μειοδότας ως και εγένετο εις πολύ χαμηλάς τιμάς. Αφ ετέρου κρίνει ότι δεν έπρεπε η επιτροπεία να δεχθή ποσοστόν εκπτώσεως τόσον μέγα επί των ορισθεισών τιμών διότι είναι προφανές ότι με τόσον χαμηλάς τιμάς είναι αδύνατον να εκτελεσθώσιν αι εργασίαι της κομιστικής, άνευ σοβαρών ζημιών του αναλαβόντας εργολάβου. Αι συνέπειαι και ο αντίκτυπος της ανωμαλίας ταύτης επιβαρύνουν ως μη ώφειλε τους εμπόρους, διότι αυτοί υφίστανται όλας τας δυσκολίας, ενώ η μεν Κομιστική Υπηρεσία πληρώνεται ολίγον και εκτελεί τας εργασίας της πλημμελώς, η δε Ζώνη εισπράττει δια ταύτας μεγάλα ποσά τα οποία πληρώνουν οι έμποροι.» Σε άλλο ζήτημα του εργολάβου θα τον υπερασπιστεί και πάλι και συγκεκριμένα το αίτημά του για αποζημίωση διότι δεν του είχαν παραχωρηθεί όλες οι αποθήκες της προκυμαίας και η φορτοεκφόρτωση διεξαγόταν πιο μακριά από το καθορισμένο τόπο με μεγαλύτερο κόστος για τον εργολάβο. Στην προηγούμενη συνεδρία της Επιτροπείας ΕΖΘ μάλιστα θα έρθει σε αντιπαράθεση με τον Μιχάλη Μαυρογορδάτο κατηγορώντας τον ότι τον διακόπτει όταν έχει το λόγο. Συγκεκριμένα «ερωτά εν τοιάυτη περιπτώσει αν διοική ο κ. Μαυρογορδάτος» και εκφράζει τη δυσφορία του γιατί οι γνώμες του «δεν λαμβάνονται υπ’ όψιν». Σηκώνεται και δηλώνει πως «θα απαοχωρήση μη δυνάμενος να εξακολουθήση παραμένων υπό τοιαύτας συνθήκας». Ο πρόεδρος Στ. Γρηγοριάδης θα διαφωνήσει με τον Μόλχο και θα εκφράσει την άποψη πως «δεν ευρίσκεται εν τω δικαιώ διαμαρτυρόμενος», ενώ τον παρακαλεί να μην εξάπτεται. Συγκεκριμένα, υπερασπίζεται τον Μαυρογορδάτο υποστηρίζοντας πως «είναι τυπικώτατος και ευπρεπέστατος κατά τας συζητήσεις» και ότι δεν «απέβλεπε να τον θίξη ή να τον διακόψη εκ προθέσεως. Προσθέτει μάλιστα ότι πάντοτε ακούγονται οι γνώμες του Μόλχο. Ο Μόλχο θα επανέρθει στη θέση του «και ο κ πρόεδρος παρακαλεί να θεωρηθή το επεισόδιον λήξαν». Στην επόμενη συνεδρίαση, Ο Μιχαήλ Μαυρογορδάτος θα υποβάλει την παραίτησή του λόγω του επεισοδίου με τον Μόλχο. Η επιτροπεία θεωρεί ότι ο Μόλχο έθιξε πρωτίστως την Επιτροπεία και κατά δεύτερον τον Μαυρογορδάτο. Ο πρόεδρος ζητεί ο Μόλχο να ανακαλέσει και την ανάκληση ο επιτροπεία να κοινοποιήσει στο υπουργείο. Ο Μόλχο ανακαλεί δηλώνοντας ότι σε καμία περίπτωση δεν ήθελε να τον θίξει. Μάλιστα, προσφέρεται να παραιτηθεί ο ίδιος μάλλον παρά ο Μαυρογορδάτος «ον θεωρεί χρησιμότερον αυτού δια την ζώνην». Ο λιμενάρχης δίνει λευκή ψήφο, ενώ ο Αλέξανδρος Κράλλης χαρακτηρίζει αξιοκατάκριτο τον τρόπο έκφρασης του Μόλχο. Ωστόσο, το επεισόδιο έχει λήξει μετά την παρέμβαση του προέδρου. Ταυτόχρονα, θεωρεί ατυχή την σπουδή του Μαυρογορδάτου να υποβάλει στο υπουργείο την παραίτηση. Ο πρόεδρος με χαρά δηλώνει πως το επεισόδιο έληξε καθώς ο Μαυρογορδάτος ανακάλεσε την παραίτησή του. Είναι φανερό πως ο Μόλχο δεν εντάσσεται στην πλειοψηφία. Προφανώς, οι λόγοι είναι πολιτικοί, εθνοτικοί, αλλά κυρίως οικονομικοί καθώς εκπροσωπεί τα συμφέροντα των ναυτικών πρακτόρων τα οποία έρχονταν σε σύγκρουση με τα συμφέροντα των εμπόρων. Φαίνεται πως η πλειοψηφία της ΕΖΘ ή καλύτερα η λογική της συγκρότησης της Ελευθέρας Ζώνης υπηρετούσε κυρίως τα εμπορικά συμφέροντα τα οποία συχνά έρχονταν σε σύγκρουση με εκείνα των ναυτικών πρακτόρων.
Ο Μόλχο επειδή ήταν ταυτόχρονα ναυτικός πράκτορας και μάλιστα πρόεδρος του Ναυτικού Επιμελητηρίου θα βρεθεί σε δύσκολη θέση, όταν τον Ιούνιο του 1925, η Επιτροπεία της ΕΖΘ θα έρθει αντιμέτωπη με τους ναυτικούς πράκτορες. Συγκεκριμένα, οι πράκτορες διεκδικούν να διατηρήσουν το εθιμικό δικαίωμα να ελέγχουν οι ίδιοι την εκφόρτωση από τα πλοία σε φορτηγίδες και η ΕΖΘ να ελέγχει μόνο την εκφόρτωση από τις φορτηγίδες σε προβλήτα. Αρχικά, ο Μόλχο θα υποστηρίξει πως είναι δύσκολη υπόθεση η εκφόρτωση των εμπορευμάτων από τα ατμόπλοια και η παραλαβή τους από την ΕΖΘ και συνιστά «όπως η Επιτροπεία να διαχειρισθεί το ζήτημα κατά τρόπον προκαλούντα την αντίδρασιν και την εχθρότητα διαφόρων παραγόντων». Όταν θα προκύψει το θέμα της διαμόρφωσης τιμών της φορτοεκφόρτωσης από την υπό σύσταση κομιστική υπηρεσία της Ζώνης, φαίνεται πως ο ρόλος του θα είναι εξισορροπητικός και προτείνει αποδεκτές λύσεις. Όταν όμως θα προκύψει το μεγάλο ζήτημα της αντικατάστασης του ρόλου των πρακτόρων από την κομιστική υπηρεσία της Ζώνης, θα λειτουργήσει με έναν εφεκτικό τρόπο προσπαθώντας να εξισορροπήσει ανάμεσα στις δύο ιδιότητες. Για παράδειγμα, τον Οκτώβριο του 1925 θα προτείνει να γίνουν διαπραγματεύσεις με τους πράκτορας «προς επίτευξιν κατά το δυνατόν ευνοικώτερων όρων». Συγκεκριμένα, θα καταθέσει την πρόταση σε ψηφοφορία να διατηρήσει η ΕΖΘ «το υπάρχον καθεστώς προς δοκιμήν εί τρίμηνο». Εφόσον η Επιτροπεία μελετήσει το αποτέλεσμα τότε να ξανασκεφθεί «κατόπιν περί του πρακτέου». Με άλλα λόγια, προσπαθούσε να «κερδίσει» χρόνο υπέρ των ναυτικών πρακτόρων. Η πρόταση Μόλχο θα απορριφθεί «δια ψήφων 4 κατά 3» δείχνοντας πως η Επιτροπεία είναι διχασμένη. Τελικά, όμως η Επιτροπεία θα συναινέσει και για ένα χρόνο θα αφήσει το καθεστώς όπως είχε. Στα 1926, η αντίθεση ανάμεσα στους ναυτικούς πράκτορες και την ΕΖΘ θα επανέλθει πολύ πιο οξυμμένη. Σε κοινές συναντήσεις εκπρόσωποι του Ναυτικού επιμελητηρίου θα διεκδικήσουν να διατηρηθεί το δικαίωμα του ελέγχου της φορτοεκφόρτωσης. Μπροστά στο αδιέξοδο ο διευθυντής της Ζώνης Δ. Βάλσαμος εισηγείται οι Μόλχο και Γαρουφάλλου καθώς τυγχάνουν ταυτόχρονα και Μέλη του ναυτικού Επιμελητηρίου να παρασθούν κατά τη συνεδρία του επιμελητηρίου τούτου και να αναπτύξουν τις απόψεις της Επιτροπείας, με στόχο να πείσουν και τους λοιπούς συναδέλφους τους προς την επίτευξη της ευκταίας ορθής λύσης, η οποία πρέπει να προασπίσει την ΕΖΘ από τους απειλουμένους σχετικώς ανταγωνισμούς τρίτων.
Στα τέλη του 1925, ο Μόλχο θα εισηγηθεί στην Επιτροπεία την καθιέρωση του 13ου μισθού για τους υπαλλήλους. Την ίδια πρόταση θα επαναφέρει στα τέλη του 1926.

1) Με βάση το άρθρο 2 του ΝΔ "περί τροποποιήσεως και συμπληρώσεως του νόμου 390 της 17 Νοεμβρίου 1914 "περί Ελευθέρας Ζώνης εν Θεσσαλονίκη", ΦΕΚ τ.Α, 1.3.1923" Στην Επιτροπεία της ΕΖΘ συμμετέχουν ως μέλη ο ""δύο αντιπρόσωποι του Εμπορικού Επιμελητηρίου Θεσσαλονίκης".
2) Με βάση το άρθρο 1 του Νόμου 4463 "Περί Συστάσεως εν Θεσσαλονίκη Λιμενικού Ταμείου" ΦΕΚ, Α, 25.1.1930, η Επιτροπεία του Λιμενικού Ταμείου αποτελείται από τα ίδια μέλη της Επιτροπείας της ΕΖΘ.
3) Νόμος 4463 "Περί Συστάσεως εν Θεσσαλονίκη Λιμενικού Ταμείου" ΦΕΚ, Α, 25.1.1930
4) Προεδρικό Διάταγμα

ναυτικός πράκτορας, μέλος Επιτροπείας ΕΖΘ και ΛΤΘ

Επιτροπεία ΛΤΘ (από 1930-1-27 έως 1953-12-5)

Επιτροπεία ΕΖΘ (από 1923-3-1 έως 1953-12-5)

Σασαγιάννης Μιχάλης (Ανάληψη θέσης: 1929-5-1 Αποχώρηση: 1935-4-5)

Κράλλης Αλέξανδρος (Γέννηση: 1884 Ανάληψη θέσης: 1923-4-23 Αποχώρηση: 1938-4-7 Απεβίωσε: 1973-11)

Βέρρου Ζήσης (Γέννηση: 1883 Ανάληψη θέσης: 1927-6-17 Αποχώρηση: 1932-04-07 Απεβίωσε:1936-10)

Historical Archive of ThPA S.A.

ΔΙΠΚΑΕ (ΝΦΠΟ)

Draft

Minimal

Δημιουργήθηκε από τον Κώστα Παλούκη, υπεύθυνο Ιστορικού Αρχείου ΟΛΘ Α.Ε. στις 2021-11-18

• Greek

• Greek

1. Ένας Αιώνας Δεσμοί Εμπιστοσύνης, Εμπορικό και Βιομηχανικό Επιμελητήριο Θεσσαλονίκης, ΕΒΕΘ, Θεσσαλονίκη 2016
2. Πρακτικά Επιτροπείας ΕΖΘ
3. Ο Ναυτιλιακός Πρακτορειακός Κόσμος, 1908-2008, εισαγωγή στην ιστορία των ναυτικών πρακτόρων της Θεσσαλονίκης, Σύλλογος Ναυτικών Πρακτόρων Θεσσαλονίκης, Θεσσαλονίκη, 2008
4. Μακεδονία, 8/4/1932