Κομιστική Υπηρεσία οργανισμού λιμένος (ΕΖΘ, ΕΖΛΘ, ΟΛΘ)

Υπηρεσία Οργανισμού

Κομιστική Υπηρεσία οργανισμού λιμένος (ΕΖΘ, ΕΖΛΘ, ΟΛΘ)

Η διαμόρφωση των θεσμικών προϋποθέσεων
Η κομιστική υπηρεσία αποτελεί κεντρικό ζήτημα στην οργάνωση της εργασίας στο μεσοπολεμικό λιμάνι καθώς αφορά τη φορτοεκφόρτωση και τη μεταφορά των εμπορευμάτων από ή προς τις αποθήκες προς ή από βαγόνια, φορτηγίδες. Στις 20 Δεκεμβρίου 1924, το μέλος της Επιτροπείας της ΕΖΘ και κυβερνητικός επίτροπος Μιχαήλ Μαυρογορδάτος θα επισημάνει σε μια συνεδρίαση της Επιτροπείας ότι στόχος της Ζώνης είναι η διατήρηση χαμηλών τιμολογίων μεταφορικών κι ομοιόμορφη λειτουργία εν τη ζώνη. Για αυτό θα μπορούσε η Ζώνη να εκτελεί τη μεταφορά «δι’ ιδίων μέσων ή οργάνων, αντί της κομιστικής υπηρεσίας». Τελικά, η ΕΖΘ θα αναλάβει να οργανώσει κομιστική υπηρεσία μέσω εργολάβου, αλλά το ζήτημα της ανάληψης της μεταφοράς από τον ίδιο τον οργανισμό θα επανέρχεται διαρκώς. Ωστόσο, ήδη λειτουργεί ήδη κομιστική υπηρεσία του τελωνείου.

Στις 24 Σεπτεμβρίου 1925, περίπου ένα μήνα πριν την έναρξη της λειτουργίας της Ζώνης διεξάχθηκε σε μια πρώτη φάση ο μειοδοτικός διαγωνισμός για την ανάληψη της εργολαβίας. Η Επιτροπή θα αναδείξει τον Θεόδωρο Λεφάκη ως μειοδότη ανατρέποντας την αρχική ειλημμένη απόφαση για άλλο πρόσωπο ύστερα μάλλον από άνωθεν παρέμβαση. Στις 25 Ιουνίου 1925, είχε εκδηλωθεί πραξικόπημα με αρχηγό το στρατηγό Θεόδωρο Πάγκαλο και όπως θα αποδειχθεί στη συνέχεια ο Επαμεινώνδας Λεφάκης είχε στενή σχέση με το νέο καθεστώς. Η εργολαβική εταιρία αποτελείται από τους εταίρους Αδ. Αλμυράντης, Επ. Λεφάκη και Ρούση. Ο τελευταίος θα αναλάβει την οικονομική διαχείριση. Σύντομα θα προκύψουν αντιθέσεις ανάμεσα στην Εργολαβία της Κομιστικής Υπηρεσίας και την Επιτροπεία. Η εργολαβία ζητάει αναθεώρηση των τιμών με βάση τους αρχικούς όρους της προκήρυξης και όχι τους όρους των χαμηλότερων δικών τους προτάσεων με βάση τους οποίους κέρδισαν την εργολαβία. Κατά βάση επικαλούνται διάσταση ανάμεσα στην εθιμική διαδικασία της εργασίας ή επιπλέον εργασίες και τη γραπτώς καθορισμένη από τη σύμβαση. Η αντιδικία θα λήξει σε βάρος της Επιτροπείας ύστερα από παρέμβαση του ίδιου του Θεόδωρου Πάγκαλου, ενώ θα προηγηθεί η εκδήλωση της διαφωνίας της Επιτροπείας απέναντι στην κυβέρνηση. Στις 28/4/1926, θα επέλθει ο οριστικός διακανονισμός ανάμεσα σε Επιτροπεία και Εργολάβο. Σύντομα όμως η εργολαβία της Κομιστικής Υπηρεσίας θα προκαλέσει νέο πρόβλημα στην Επιτροπεία καθώς οι συνέταιροι θα έρθουν σε μεταξύ τους ρήξη. Η εμπειρία από την πρώτη εργολαβία κομιστικής υπηρεσίας θα είναι πολύ αρνητική. Το ζήτημα της οργάνωσης της κομιστικής υπηρεσίας συζητήθηκε εκ νέου στο σύνολό του σε συνεδρίαση της Εκτελεστικής Επιτροπής στις 16 Σεπτεμβρίου 1926. Σε κάθε περίπτωση, η Εκτελεστική Επιτροπή προκρίνει ως καλύτερη λύση «την άνευ εργολάβου και δι’ ομάδων αχθοφόρων» διενέργεια της κομιστικής υπηρεσίας όπως και «της δια της ομάδος των καραγωγέων» χρησιμοποίησης των κάρων για τις μεταφορές στη Ζώνη. Βασική προϋπόθεση ήταν να παρασχεθούν οι απαιτούμενες εγγυήσεις από ομάδες εργατών. Μάλιστα, θεωρείται ότι η παροχή αυτών των εγγυήσεων από τους καραγωγείς είναι πιο εύκολη. Αποφασίζεται εντέλει το όλο ζήτημα ν αποτελέσει αντικείμενο έρευνας τόσο οι εγγυήσεις όσο και ο αριθμός των υπαλλήλων που θα πρέπει να προσληφθούν. Στις 24 Σεπτεμβρίου 1926, το ζήτημα θα συζητηθεί για πρώτη φορά στην Επιτροπεία. Θα αποδειχθεί πως δεν υπάρχει ομοφωνία όλων των μελών. Για παράδειγμα, ο διευθυντής του Τελωνείου και μέλος της Επιτροπείας Βασίλης Γεωργακόπουλος θα κρίνει ελαττωματικό το «δι’ ομάδων σύστημα» διότι οι εργάτες συνήθως εγείρουν απαιτήσεις και διαμαρτύρονται. Μάλιστα, θεωρεί το σύστημα αυτό αποτυχημένο στην περίπτωση του Τελωνείου στην κομιστική υπηρεσία του οποίου εφαρμόζεται. Η Επιτροπεία θα αποπειραθεί μία ακόμη προσπάθεια να ευρεθεί εργολάβος, αλλά θα οδηγηθεί σε αποτυχία. Η Επιτροπεία αποφασίζει την επ’ αόριστον αναβολή της νέας διακήρυξης της δημοπρασίας της κομιστικής υπηρεσίας. Κομιστικής υπηρεσίας και θα δοκιμάσει την ανάληψη της εργασίας χωρίς τη μεσολάβηση εργολάβου.
Κατά το πρώτο δεκαπενθήμερο λειτουργίας της Κομιστικής Υπηρεσίας δια του συστήματος ομάδων εργατών, η Επιτροπεία εκτίμησε το αποτέλεσμα της διαχείρισης. Ύστερα από συζήτηση στην Επιτροπεία, ο διευθυντής Δ. Βάλσαμος αναφέρει ότι η δοκιμή που έγινε με την εκτέλεση της εργασίας «δι’ ομάδων εργατών» παρουσιάζει δυσχέρειες για την υπηρεσία της Ζώνης. Συγκεκριμένα, η Ζώνη επιβαρύνεται από το σύστημα αυτό με σημαντικές φροντίδες, ενώ χρειάζεται να αντιμετωπίζει πολλές φορές τις «δυστροπίες» των εργατών κατά την εκτέλεση της εργασίας. Υποστηρίζει ότι θα ήταν προτιμότερη η κατανομή της εργασίας σε μικρότερες ομάδες των οποίων να προΐστανται αρχηγοί προερχόμενοι από τους κομιστές με τους οποίους θα διακανονίζει τις σχέσεις. Οι εργάτες της Κομιστικής παραπονέθηκαν στην Γενική Διοίκηση ότι και με το νέο σύστημα της υπηρεσίας «ουδόλως εβελτιώθη η θέσις των», θεωρώντας ότι η Ζώνη τους εκμεταλλεύεται. Η Επιτροπεία θα αποφασίσει εκ νέου η Κομιστική Υπηρεσία να ανατεθεί μέσω δημοπρασίας σε εργολάβο. Τελικά, η εργασία της φορτοεκφόρτωσης θα ανατεθεί απευθείας στους εργάτες το 1928 ύστερα από πίεση των εργατών "ίνα μην είναι αντικείμενον εκμεταλλεύσεως των εργολάβων". Αρχικά, οι εργάτες συγκρότησαν μικρο-ομάδες αναλόγως της ειδικότητας και της θέσης εργασίας κάτω από αντίστοιχους ομαδάρχες και πληρεξουσίους εντολοδόχους οι οποίοι εισέπρατταν το σύνολο των αμοιβών τους από την υπηρεσία και το μοίραζαν στους εργάτες. Αργότερα, οι διάφορες αυτές ομάδες της Κομιστικής Υπηρεσίας μιας ενιαία ομάδα από πληρεξούσιους εντολοδόχους μέσω από τους οποίους τακτοποιούσαν τα έσοδα για τις παρεχόμενες εργασίες. Οι εργάτες αυτές εργάζονταν με αυτόν τον τρόπο ως το έτος 1952 αποκαθιστώντας κατά τους άλλους εργολάβους Κομιστικής χωρίς να έχουν κάποιο άλλο δικαίωμα που να απορρέει από την εργασία αυτή. Από το έτος 1952 κατόπιν ενεργειών των ενδιαφερόμενων εργατών και σχετική αλληλογραφία και επαφές με το Υπουργείο Εργασίας, οι εργάτες της Κομιστικής Υπηρεσίας θεωρήθηκαν εξαρτημένοι εργάτες έχοντας ως μόνιμο εργοδότη την ΕΖΘ. Κατόπιν τούτου, έκτοτε καταβάλλονται σε αυτούς τα ημερομίσθια ασθενείας μέχρι 30 ημερών όπως προβλέπεται από το ΙΚΑ. Επίσης, καταβάλλονται 16 ημέρες κατά έτος κανονικές άδειες μετ' αποδοχών.
Η αμοιβή των εργατών ενεργείται βάσει τιμολογίου, δηλαδή τιμή κατά τόνο παρεχομένης φορτοεκφορτωτικής εργασίας κατά περίπτωση εργασίας όπως ορίστηκαν αυτές με αποφάσεις της Επιτροπείας ΕΖΘ μέχρι και το έτος 1953. Στη συνέχεια οι αμοιβές αυξήθηκαν με βάση υπουργικές αποφάσεις λόγω της αναπροσαρμογής του εθνικού νομίσματος. Η κατά τόνο αποζημίωση των εργασιών των λιμενεργατών θεωρήθηκε από τη διοίκηση της ΕΖΛΘ θετική διότι ταίριαζε με τους εργάτες και τους διατηρούσε αμείωτη την εκάστοτε απόδοσή τους.
Το 1955, οι τακτικοί εργάτες Κομιστικής Υπηρεσίας ανέρχονταν στους 58. Εκτός όμως από αυτούς, ανάλογα με τις ανάγκες προσλαμβάνονταν επικουρικώς έκτακτοι με βάση του ισχύοντος Κανονισμού με βάση συγκεκριμένη σύμβαση. Υπολογίζεται ότι ημερησίως εργάζονταν 100 λιμενεργάτες. Η εκάστοτε αμοιβή των εργατών κυμαίνονται αναλόγως της έντασης εργασίας και του αριθμού των εργαζομένων λόγω του συστήματος της κατά τόνο πληρωμή.

Παπαθανασίου Βασίλειος (Γέννηση: 1929 |Πρόσληψη ως επίκουρος λιμενεργάτης από τη ΕΡΦΛΘ: 1978| Παραίτηση από τον οργανισμό: 1988-1-21)

Περίσσιος Γεώργιος (Γέννηση: 1926 |Πρόσληψη ως επίκουρος φορτοεφτορτωτής από τη ΕΡΦΛΘ: 1976| Πρόσληψη ως τακτικός λιμενεργάτης από τη ΕΡΦΛΘ: 1976-12-06| Παραίτηση από τον οργανισμό: 1987-01-21)

Περίσσιος Γεώργιος (Γέννηση: 1926 |Πρόσληψη ως επίκουρος φορτοεφτορτωτής από τη ΕΡΦΛΘ: 1976| Πρόσληψη ως τακτικός λιμενεργάτης από τη ΕΡΦΛΘ: 1976-12-06| Παραίτηση από τον οργανισμό: 1987-01-21)

Ομάδα Λιμενεργατών 1 ή ομάδα παραλίας

Λαζαρίδης Δαμιανός (Γέννηση: 1926 Πρόσληψη: 1962-12-7 Διαγράφτηκε: Απόληση: 1993-6-11)

Αμπατζής Θεοδόσιος

Σιδεράς Ι.

Λάλας Στέλιος (Γέννηση: 1940 Πρόσληψη ΟΛΘ: 1961-1-1 Διαγάφτηκε: 1998-11-28)

Λιβερίου Γεώργιος (Γέννηση: 1929 Πρόσληψη ΟΛΘ : 1964-1-20 Διαγράφτηκε: 1989-3-1)

Λαρέζος Σπυρίδων (Γέννηση: 1927 Πρόσληψη Ο.Λ.Θ: 1957-10-4 Απεβίωσε: 1984-6-27)

Λάμπρου Κωνσταντίνος του Γεωργίου (Γέννηση: 1920 Πρόσληψη Ο.Λ.Θ: 1957-10-4 Διαγράφτηκε: 1981-1-21)

Λάμπρου Κωνσταντίνος (Γέννηση: 1930 Πρόσληψη Ο.Λ.Θ: 1979-7-9 Διαγράφτηκε: 1991-1-20)

Λαρέζος Νικόλαος (Γέννηση: 1925 Πρόσληψη: 1945-7-1 Διαγράφτηκε: 1983-10-1)

Σαμαράς Δημήτριος (Γέννηση: 1920 Πρόσληψη: 2/9/1959 Διαγραφή: 21/1/1981)

Λιβανός Γεώργιος (Γέννηση: 1934 Πρόσληψη Ο.Λ.Θ: 1971-1-1 Διαγράφτηκε: 1995-1-21)

Γραφείο Κομιστικής ΕΖΘ (από 1929-5-11 έως 1953)

Παντάλης Δημήτριος (Γέννηση: 1938 Πρόσληψη: 1962 Διαγραφή: 1999-01-21)

Σαββατιανός Επαμεινώνδας (Γέννηση:1916, Απασχόληση:1973-21-9, Διαγραφή:1977-21-3)

Σαμαρτζίδης Ευδόκιμος (Γέννηση: 1922 Πρόσληψη: 1962-1-1 Διαγραφή: 1978-1-25)

Σωτηρόπουλος Δημήτριος (Γέννηση: 1920 Πρόσληψη: 1968-1-1 Διαγραφή: 1981-1-21)

Σαρδέλλας Ελευθέριος (Γέννηση:1917, Απασχόληση:1964-30-10, Διαγραφή:1981-21-1)

Σαμαράς Κωνσταντίνος του Χρήστου (Γέννηση: 1928, Πρόσληψη: 1/8/1960, Διαγραφή: 1/11/1985)

Στρούλης Νικόλαος (Γέννηση: 1934 Πρόσληψη: 1960-8-8 Διαγραφή: 1993-4-1)

Σουγλές Σωκράτης (Γέννηση: 1933 Πρόσληψη: 1960-8-8 Διαγραφή: 1993-1-28)

Σουϊσμετζίδης Κυριάκος (Γέννηση: 1922 Πρόσληψη: - Διαγραφή: 1977-7-1)

Ομάδα Λιμενεργατών 2 ή ομάδα αποταμιευτηρίων

Ομάδα Λιμενεργατών 3

Ομάδα Λιμενεργατών 4

Ομάδα Λιμενεργατών 5

Ομάδα Λιμενεργατών 6

Ομάδα Λιμενεργατών 7

Ομάδα Λιμενεργατών 8

Ομάδα Λιμενεργατών 9

Ομάδα Λιμενεργατών 10 (Κατάργηση: 1930-10-04)

Ομάδα Λιμενεργατών 11

Ομάδα Λιμενεργατών 12

Ομάδα Λιμενεργατών 13

Ομάδα Λιμενεργατών 14

Ομάδα Λιμενεργατών 15

Ομάδα Λιμενεργατών 16

Ομάδα Λιμενεργατών 17

Ομάδα Λιμενεργατών 18

Ομάδα Λιμενεργατών 19

Ομάδα Λιμενεργατών 20

Ομάδα Λιμενεργατών 21

Ομάδα Λιμενεργατών 22

Ομάδα Λιμενεργατών 23

Ομάδα Λιμενεργατών 24 (Κατάργηση: 1930-08-05)

Ομάδα Λιμενεργατών 25

Ομάδα Λιμενεργατών 28 (Συγκρότηση: 1929-02-12)

Εσχά Μπαρούχ Ισραέλ

Historical Archive of ThPA S.A.

ΔΙΠΚΑΕ

Final

Partial

2022-12-1. Δημιουργήθηκε από Κώστα Παλούκη, υπεύθυνο Ιστορικού Αρχείου ΟΛΘ Α.Ε.

• Greek

• Greek